Bạn hãy tưởng tượng thế này nhé, đọc sách giống như việc quang mẻ lưới xuống sông. Đọc xong một cuốn sách, dù không ghi nhớ được tất cả, ta vẫn có thể chắt lọc kiến thức, mở mang hiểu biết. Tương tự, dù không múc được nước sông khi kéo lưới, nhưng thứ ta nhận được lại là những mẻ tôm quý giá. Và dẫu cho lưới của ta không có nhiều tôm cá, nó chắc chắn sẽ sạch hơn sau mỗi lần kéo.

Sách là tri thức, là kho tàng quý báu của nhân loại. Dẫu ai trong chúng ta cũng biết điều này, nhưng sử dụng tri thức đó như thế nào lại là chuyện của mỗi người. Con người ta không chỉ đọc để đơn thuần mở mang kiến thức, mà còn để học hỏi làm giàu vốn sống cho mình, để thành công hơn trong cuộc đời. Tuy vậy, cũng có những thành công đến với ta không nhờ vào việc đọc sách và hơn thế nữa, nếu chúng ta đã đạt được thành công thì có cần tìm đến sách hay không?

Thứ nhất, phải khẳng định rằng đọc sách là một trong những con đường dẫn đến thành công. Tác giả Tom Corley của cuốn sách “Thói quen của người giàu” có viết rằng, 67% những người giàu thường dành ít nhất 1 giờ để đọc sách mỗi ngày. Trong khi đó, chỉ 23% người nghèo có thói quen này. Theo báo cáo của Steve Siebold, gần 1.200 người giàu có nhất thế giới thừa nhận, họ có chung một thói quen: Đọc sách bất kỳ khi nào có thể.

Tỷ phú Warren Buffett, người xếp hạng 41 trong danh sách những người giàu có nhất lịch sử loài người, ước tính rằng 80% thời gian ngày làm việc của ông được dành để đọc và suy ngẫm. Ông nổi tiếng với câu nói: "Tôi thường ngồi trong văn phòng của mình và đọc hầu như tất cả mọi ngày”. Bởi theo ông đọc sách thúc đẩy sự thi đua để đạt được thành công, giúp nảy sinh ý tưởng và thư giãn sau một ngày làm việc mệt mỏi. Khi được hỏi về chìa khóa của sự thành công, Buffett đã chỉ vào một chồng sách và nói: “Đọc 500 trang sách này mỗi ngày sẽ giúp bạn thành công. Nó gần giống việc tích luỹ tiền để tiết kiệm và nhận lãi. Mọi người đều có thể làm điều đó, nhưng không phải ai cũng thực hiện”.

 

 

Bill Gates cũng có chung sở thích đọc sách như Warren Buffett, thậm chí ông còn có thư viện riêng lên tới hàng ngàn mét vuông để lưu giữ những cuốn sách yêu thích. "Tôi thực sự đã có rất nhiều ước mơ khi tôi còn là một đứa trẻ, và không ít trong số đó đã trở thành hiện thực chính là nhờ tôi đã có cơ hội đọc rất nhiều”. Với ông, đọc là cách để mỗi người khám phá bản thân mình và va chạm với thế giới thông qua những trang sách, nó giúp ta trưởng thành hơn, học từ thất bại của những người đi trước là cách học khôn ngoan nhất. Ông luôn duy trì thói quen đọc sách mỗi ngày, kể cả những khi bận rộn nhất, trung bình mỗi năm ông đọc khoảng 50 cuốn sách.

 

 

Tuy nhiên, đọc sách chỉ là một con đường chứ không phải là con đường duy nhất. Không phải lúc nào đọc nhiều sách cũng đem đến thành công, và không phải người thành công nào cũng đạt được kết quả tích cực nhờ việc đọc sách. Thực tế đã chứng minh điều đó. Có nhiều nhân vật nổi tiếng trên thế giới đã thừa nhận rằng họ đọc không quá hai cuốn sách một năm, có thể kể đến như Donald Trump, Kanye West, Meghan Trainor. Nhưng cũng chính Donald Trump từng nói rằng, ông sẽ không thể có được thành công lớn như hôm nay nếu ông không đọc quyển “The Power of Positive Thinking” (Sức mạnh của việc suy nghĩ tích cực). Kể từ năm 1987 đến nay, ông đã viết được ít nhất 15 cuốn sách: Crippled America, Think Like a Champion, How to Get Rich, Never Give Up…Và như các bạn đã biết, Donald Trump ngày nay là đương kim Tổng thống thứ 45 của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ, tỷ phú bất động sản, ngôi sao của truyền hình nước Mỹ.

Đó là ở phía bên kia bán cầu, vậy châu Á của chúng ta thì sao? Tôi muốn nói đến Jackma, ông chủ của Alibaba, một trong những người rất thành công và có tầm ảnh hưởng. Giới trẻ Trung Quốc ai ai cũng tôn kinh gọi ông một tiếng là thầy và luôn muốn học theo con đường thành công của thầy Jack. Ông tự nhận mình là người ít đọc nhưng lại có cả danh sách dài những cuốn sách khuyên đọc bởi Jackma xuất hiện trên báo chí. Năm 2012, Jack tổ chức một buổi diễn thuyết nói đến việc “Có thành công hay không, không liên quan đến việc đọc sách”. Tuy nhiên trong buổi diễn thuyết ấy, ông có phát biểu rằng: “Thành công hay không ít nhiều gì đều không liên quan đến việc đọc sách, nhưng lại liên quan đến việc sau khi thành công, nếu người thành công không đọc sách thì nhất định sẽ tuột dốc, hơn nữa còn tuột dốc rất kinh khủng”. Thực ra, Jack không hề mâu thuẫn như nhiều người vẫn nói về những lời khuyên của ông, bởi nó rất có giá trị về mặt thực tiễn. Hãy đọc sách để hiểu và làm chứ đừng chỉ đọc sách theo trào lưu hay vì người ta bảo đọc sách là tốt. Chỉ riêng việc đọc sách không bao giờ giúp bạn thành công hay giàu có. Bạn phải tìm được những cuốn sách tốt, học cách đọc và hiểu những gì sách nói, song không quên điều quan trọng nhất là phải hành động, lao động. Thế mới có thể đạt được những gì mình muốn.

 

 

Có thể thấy, không có một công thức chung nào dẫn đến thành công đúng với mọi đối tượng ở những hoàn cảnh khác nhau. Để tối đa hóa khả năng đạt được thành công, bạn nên bắt đầu với nhiều con đường, và sách là một lựa chọn sáng suốt không thể bỏ qua.

Cái khó của thời đại bây giờ không phải vì không có sách mà là vì có quá nhiều sách. Ngập trong một thế giới sách như vậy câu hỏi làm sao lựa chọn được những cuốn sách thật phù hợp và giá trị với bản thân cũng là bài toán nan giải. Sau đây tôi xin chia sẻ cách mình chọn sách để đọc, đây là cách tôi tự đúc rút ra trong quá trình đọc cũng như tham khảo từ nhiều tác giả khác.

Tôi muốn bắt đầu từ những người chưa có thói quen đọc sách đều đặn. Việc đầu tiên bạn cần làm đó là chọn ra cuốn sách phù hợp dựa trên các tiêu chí: nội dung cuốn sách, phong cách hành văn, giá trị mà nó mang lại, và điều quan trọng nhất đó là bạn phải thấy có hứng thú với nó. Bạn không cần vội vàng mỗi ngày đọc hết một cuốn sách 300 trang vì bạn sẽ dừng đọc sách ngay vào ngày sau đó. Hãy bắt đầu từ những bước nhỏ nhất theo phương pháp Kaizen của người Nhật, mỗi ngày đọc một trang sách. Liên tục duy trì thói quen này trong 21 ngày (theo nghiên cứu, một thói quen mới sẽ mất khoảng 21 ngày để thiết lập) và bạn sẽ thấy một sự cải thiện đáng ngạc nhiên về tốc độ đọc sách của mình. Sau đó, bạn nên tăng dần số trang sách đọc mỗi ngày, và tiếp tục quy trình mới. Tin tôi đi, rồi bạn sẽ thấy việc đọc sách dễ như uống nước!!!

Nếu bạn vẫn không thể tìm được cho mình những cuốn sách phù hợp thì có thể tham khảo trên Goodread một trang đọc sách rất uy tín trên toàn thế giới. Khả năng tiếng anh của bạn còn hạn chế thì cũng đừng lo lắng vì Việt Nam cũng có rất nhiều trang web hay về sách mà mình hay tham khảo như Bookademy, Bookaholic, Readstation. Điều thú vị ở các trang web này đó là ngoài các mục review về sách, họ còn cung cấp các bài viết khác như các mẹo đọc sách, list các sách nên đọc theo từng độ tuổi, từng mục đích khác nhau. Thậm chí bạn có thể vào trực tiếp trang chủ của nhà xuất bản hay các trang bán sách trực tuyến, bởi họ luôn cập nhật những đầu sách mới nhất, và tất nhiên cả những đầu sách bán chạy.

Câu nói yêu thích của tôi là: “Reading means breathing”. Chúc bạn thành công trong những dự định sắp tới. Nếu bạn chưa đạt được thành công thì hãy giữ thói quen đọc sách thường xuyên, vì điều đó có nghĩa là bạn đang đi trên con đường dẫn tới thành công.

 

Tác giả: Phương Anh - Bookademy

-----------

Bài viết cộng tác cùng Bookademy xin gửi về: [email protected] 

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về các cuốn sách hay tại link: https://www.facebook.com/bookademy.vn/c

Xem thêm

Bill Gates, Mark Zuckerberg, Mark Cuban... là những cái tên đã quá nổi tiếng trên thế giới về sự thành công vượt trội trong nhiều lĩnh vực. Có lẽ một phần lớn đóng góp trong thành công của họ tới từ việc đọc những cuốn sách giúp phát triển bản thân, giáo dục và những cuốn sách về sự thành công. Hãy cùng xem họ làm thế nào để có thể tiếp thu được hết kiến thức cần có từ những cuốn sách có đôi chút khô khan này nhé! Sách hư cấu được viết để thu hút bạn đọc, nhưng sách phi hư cấu mới thực sự giúp bạn cải thiện bản thân Những người nổi tiếng như Bill Gates hay Mark Zuckerberg thường xuyên dành sự quan tâm đặc biệt tới những cuốn sách giúp họ phát triển kĩ năng và kiến thức. Thế nhưng, thông thường, thể loại sách này lại không thu hút được lượng lớn độc giả. Nếu như bạn để ý quá trình phát hành của các thể loại sách bán ra hàng năm trên thế giới, bạn sẽ dễ dàng biết được một sự thật rằng những cuốn truyện viễn tưởng đã và đang chiếm lĩnh thị trường và có lượt bán ra nhiều hơn hẳn so với những cuốn sách phát triển bản thân. Có tới 70% những cuốn sách bán chạy nhất năm 2016 trên Amazon là những cuốn tiểu thuyết viễn tưởng như Harry Potter and the Cursed Child, Parts 1 & 2, Special Rehearsal Edition Script, A Man Called Ove và The Girl on the Train. Những cuốn sách như thế này chủ yếu đánh vào tâm lí tò mò của bạn đọc, vì thế có thể khiến bạn cảm thấy hứng thú khi đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác. Đó là lí do vì sao cho đến khi đọc tới trang cuối cùng, bạn vẫn muốn tiếp tục. Trên một khía cạnh khác, những cuốn sách phi hư cấu giúp bạn cải thiện bản thân thì lại chỉ nhắm tới mục đích duy nhất là giúp bạn giải quyết các vấn đề và hoàn thành những mục tiêu đã đặt ra. Thông thường, những cuốn sách này cũng không được viết dưới dạng những câu chuyện kể, vì vậy khó thu hút được bạn đọc. Nếu như bạn đã và đang cảm thấy những cuốn sách phi hư cấu này có gì đó ngu xuẩn và khó hiểu, thì có thể bạn đã chọn sai thể loại mà mình cần, cũng giống như việc bạn bắt đầu học piano và được tiếp xúc ngay với cuốn sách piano nâng cao chẳng hạn. Việc làm này không những khiến bạn cảm thấy khó khăn trong việc tiếp thu kiến thức mà cũng đồng thời là lí do khiến bạn mất đi hứng thú với thể loại này đấy! Làm thế nào để chọn được một cuốn sách phi hư cấu đúng mức? Việc đầu tiên bạn cần làm là xác định ngữ cảnh, hay nói cách khác là những vấn đề bạn muốn giải quyết, mục tiêu bạn đã đặt ra. Chẳng hạn, nếu bạn muốn trở thành một doanh nhân, thì có lẽ bạn sẽ có hứng thú với cuốn High Output Management, một cuốn sách về quản lí, tuy rằng bạn sẽ mất khá nhiều thời gian để có thể “hấp thụ” được nó. Sau khi xác định phạm trù muốn tìm hiểu, bạn sẽ ngay lập tức liệt kê được một danh sách dài những cuốn sách nói về chủ đề đó. Việc bạn cần làm chính là chọn một cuốn sách có ghi rõ những lời khuyên cụ thể và rõ ràng giúp cải thiện cuộc sống của bạn. 3 lời khuyên cho việc chọn sách giúp cải thiện bản thân 1. Bắt đầu tìm kiếm bằng cách phân tích các vấn đề bạn đang gặp phải Hãy nhìn vào chính cuộc sống hiện tại của bạn để xác định xem bạn đang phải đối mặt với vấn đề gì. Đôi khi, đó sẽ là sự bất mãn với cấp trên, là không hài lòng với một số lĩnh vực mà bạn chưa làm tốt, vấn đề sức khỏe hoặc các mối quan hệ. Hãy xem xét và xác định rõ ràng từng vấn đề trước khi bắt đầu nhé! 2. Tìm ra nguyên nhân của vấn đề Một khi bạn xác định được vấn đề mình đang gặp phải là gì, hãy ngay lập tức tìm ra nguyên nhân của chúng. Ví dụ, nếu bạn cảm thấy bản thân thiếu tự tin, thì có thể nguyên nhân là do anh chị trong gia đình quá nổi bật và cha mẹ luôn đặt áp lực cho bạn. Nếu bạn có thể tìm ra câu trả lời cho mình, thì hãy giữ chúng lại để có thể từ đó tìm được cuốn sách phù hợp với hoàn cảnh bạn đang sống. 3. Khi chọn sách, hãy nhớ lại những câu trả lời của bạn Khi một danh sách những cuốn sách điện tử hiện ra, thông thường sẽ có tới hàng trăm đầu sách. Tuy nhiên, nhờ có những câu trả lời mà bạn đã chuẩn bị trước đó, hãy tìm cách thu hẹp chúng lại bằng cách: + Đọc lời nói đầu - những lời mời chào mua sách từ nhà xuất bản + Đọc nhận xét và đánh giá - hãy đọc cả những đánh giá tốt và tệ nhất + Đọc một vài trang mẫu - qua đó xem xét về phong cách của người viết sách + Xem xét liệu cuốn sách có thể giúp bạn làm sáng tỏ thêm câu trả lời của mình hay không Sau khi chọn xong cuốn sách phù hợp, bạn có thể chọn có hay không đọc ngay chương sách có thể giúp bạn giải quyết vấn đề của mình. Tuy nhiên, các tác giả thường có chủ ý khi sắp xếp các chương trong tác phẩm của mình, vì vậy tốt hơn hết là hãy đọc tất cả nếu như bạn có thời gian nhé! Sau khi hoàn thành cuốn sách đầu tiên, mong rằng những lời khuyên trên đây có thể giúp bạn có thêm hứng thú với thể loại sách này và mong rằng chúng có thể giúp bạn phần nào trong việc cải thiện bản thân mình. Nếu có thể, hãy xây dựng cho mình thói quen đọc sách mỗi ngày bạn nhé!

Không phải đến thời nay mà ngay từ xa xưa, niềm yêu thích đọc sách đã “thấm nhuần” vào tâm hồn người Nhật, trở thành nét văn hóa đọc sách đặc trưng riêng của đất nước Mặt trời mọc. Vậy bắt nguồn từ đâu người Nhật có thói quen ấy? Văn hóa đọc sách: Nét đẹp truyền thống Yếu tố đầu tiên chính là truyền thống. Ngay từ thời Edo (1603-1867), tỷ lệ người biết đọc, biết viết của Nhật Bản trên 50%. Ngành xuất bản thời Edo cũng rất phát triển với số lượng sản phẩm lớn và phong phú. Trình độ dân trí cao là tiền đề quan trọng của các cuộc cải cách văn hóa giáo dục mà các nước khác không có được. Vai trò chính phủ trong việc khuyến khích đọc sách Nhật Bản là quốc gia có tỷ lệ đọc sách hàng đầu thế giới còn có vai trò lớn của chính phủ Nhật Bản. Quốc hội Nhật Bản đã thông qua 2 bộ luật gồm “Luật khuyến khích hoạt động đọc sách của trẻ em” năm 2001 và “Luật chấn hưng văn hóa đọc” năm 2005 càng tạo thêm động lực, khuyến khích đọc sách ở mọi tầng lớp nhân dân. Nhật Bản còn dành riêng một ngày 23 tháng 4 hàng năm là “Ngày trẻ em đọc sách”. Trường học là nơi tạo thói quen đọc sách Vai trò của trường học trong tạo thói quen đọc sách cũng là yếu tố quan trọng. Tại Nhật, thư viện trường học luôn được chú trọng ngay từ khi còn bé học mầm non đã được nghe “đọc sách”, tại tiểu học còn có “tiết đọc sách” riêng giống như bất kỳ môn học nào. Những hoạt động thực tiễn giáo dục khuyến khích sự tìm tòi sáng tạo đã thúc đẩy hoạt động đọc sách của học sinh. Những hoạt động này giúp cho học sinh có thói quen đọc sách và học theo kiểu nghiên cứu. Tạo thói quen đọc sách từ chính truyền thống gia đình Yếu tố cuối cùng chính là gia đình. Tại Nhật việc xây dựng tủ sách gia đình không còn là điều xa lạ, trẻ em được tiếp xúc với sách và văn hóa đọc ngay từ khi còn bé. Ngày nay, khi khoa học công nghệ phát triển, có nhiều thiết bị điện tử thay thế các quyển sách, có nhiều phương tiện để giải trí hơn thì hình ảnh người Nhật đọc sách trên các tuyến đường tàu điện hay những người vô gia cư chăm chú đọc sách tại gầm cầu hay công viên cũng không phải là điều xa lạ tại các quốc gia này. Văn hóa đọc sách của người Nhật ngày nay Tại Nhật Bản, cửa hàng sách gần như có ở khắp mọi nơi. Thậm chí ở những đường hầm dưới mặt đất có rất nhiều cửa hàng sách nhỏ. Trên các tuyến đường tàu điện, luôn có rất nhiều người đọc sách trong thời gian chờ đợi và di chuyển. Theo kết quả điều tra của Bộ giáo dục, văn hóa, thể thao, khoa học và công nghệ Nhật Bản, trung bình một người Nhật đọc 12-13 cuốn sách/năm (2016). Thời điểm đọc sách được ưa chuộng nhất là khi rảnh rỗi ở nhà, hoặc trước khi đi ngủ. Theo thống kê tại Nhật, số lượng sách, tạp chí được phát hành tăng đều đặn trong suốt 10 năm gần đây với tốc độ 7% mỗi năm, một tỷ lệ đáng mơ ước của nhiều quốc gia khác. Trong thời đại công nghệ số, người dân Nhật Bản vẫn giữ gìn và phát huy nét đẹp văn hóa đọc sách, rất đáng để các nước trên thế giới học tập và phát triển.

Ngày nay với sự bùng nổ mạnh mẽ của công nghệ thông tin đã tác động không nhỏ tới giới trẻ. Tích cực cũng nhiều mà tiêu cực cũng không ít. Một trong những vấn đề đó nổi lên là văn hóa đọc sách của giới trẻ hiện nay – Vấn đề đáng để chúng ta cùng suy nghĩ. Bạn hiểu gì về văn hóa đọc? Văn hóa đọc ở đây chính là thái độ, là cách ứng xử của chúng ta với tri thức sách vở. Phải biết đọc sách sao cho hợp lý và bổ ích. Đọc sao cho hợp với quy luật tiếp cận tri thức (Theo nhà ngôn ngữ học Phạm Văn Tình). Chúng ta đều biết trước khi có các phương tiện nghe nhìn, sách là con đường lớn nhất để con người tiếp cận thông tin, văn hóa, tri thức. Đọc sách là một trong những cách thức giúp con người thư giãn, tích lũy kiến thức, tăng cường khả năng tư duy. Thế nhưng giới trẻ ngày nay có vẻ thờ ơ, lãnh cảm với văn hóa đọc sách. Phải chăng họ nghĩ với những thông tin hiện đại họ không cần tới sách nữa? Nhà văn hóa Hữu Ngọc đã có một lần nêu câu hỏi: “Thế kỷ XXI liệu có cần đến thơ nữa không? Đến văn hóa đọc nữa không?” Và ông tự trả lời rằng: “có, dù cho ca nhạc trữ tình có làm được ít phần việc của thơ ca thì thơ ca vẫn sẽ mãi mãi được người đời ưa chuộng”. Còn đối với văn hóa đọc thì ông khẳng định: “bản thân hình ảnh thì thoảng qua, từ ngữ mới đọng lại lâu bền”. Văn hóa đọc sách đang đứng trước một cơ hội và một nguy cơ. Cơ hội bởi mỗi người chúng ta đều được tiếp cận với một khối lượng tri thức khổng lồ. Nhưng nó lại tiềm ẩn một nguy cơ làm mai một thói quen đọc vốn có bởi sự lấn át của các phương tiện nghe nhìn quá nhiều, quá hấp dẫn. Vậy sẽ có tương lai nào cho văn hóa đọc sách trong thời đại bùng nổ thông tin? Khác với vài chục năm về trước, thị trường sách hiện nay vô cùng phong phú về nội dung cũng như hình thức. Giới trẻ ngay nay lười đọc hay họ không biết chọn sách? Có những bạn chạy theo phong trào để đọc sách. Có một thời gian những cuốn sách như “mãi mãi tuổi 20”, “Lê Vân yêu và sống” làm mưa gió trên thị trường. Rồi có khi họ đọc theo mốt: “Thế Giới Phẳng” là tên một cuốn sách rất thành công của nhà kinh tế- xã hội học Thomas Friedman. Cuốn sách trình bày những quan điểm mới lạ đối với bạn đọc trong nước về xu thế toàn cầu hóa, “Thế Giới Phẳng” không phải là một cuốn sách dễ đọc, phần lớn người đọc không hiểu hết tư tưởng của tác giả. Thế là dù không thích, không hiểu nhưng các bạn trẻ vẫn chạy đi mua những cuốn sách mà mọi ngừời vẫn đọc để mình không trở thành người lạc hậu. Đó là chưa kể tới việc hiện nay thị trường sách vô cùng phong phú về nội dung và hình thức, có nhiều sách được coi là “sách đen” vẫn được giới trẻ truyền tay nhau đọc hăng say. Thật đáng lo ngại! Rồi có những bạn trẻ lại cho rằng đọc sách là lạc hậu- Đây là thời đại CNTT thì phải lên mạng đọc vừa nhanh, vừa dễ, vừa đỡ tốn kém. Xin thưa đây là lối suy nghĩ sai lầm. Internet có khối lượng thông tin phong phú, nhanh và cập nhật nhưng liệu các bạn đọc xong còn đọng lại trong đầu được bao nhiêu? Bạn có thể “gậm nhấm”, “nhâm nhi” từng câu văn, từng linh hồn mà tác giả gửi gắm vào đó không? Với thực trạng như thế, mỗi chúng ta ai không phải suy nghĩ nhìn nhận lại chính bản thân mình? Văn hóa đọc đã xuống cấp tới mức báo động chưa? Có thể chưa đến “đèn đỏ” nhưng đèn vàng đã cảnh báo một nguy cơ có thể đến. Đó là việc thiếu nghiêm túc trong việc đọc, không thấy rõ được vai trò quan trọng của đọc sách. Thời đại thông tin dạy chúng ta phải biết tận dụng cơ hội và nắm bắt thời cơ. Vì vậy các bạn hãy tự tìm và trau dồi cho mình một thói quen đọc nhé.

Có thể nói chưa bao giờ sách và việc đọc sách được đem ra bàn luận nhiều như bây giờ. Nếu gõ google về cụm từ “văn hóa đọc” thì chỉ trong vòng 0,37 giây bạn sẽ có 160.000.000 kết quả. Thế nhưng sẽ còn bất ngờ nếu tra kết quả cho cụm từ hẹp nghĩa hơn: “văn hóa đọc trong thời hiện đại” vì chỉ trong vòng 0,42 giây sẽ có 185.000.000 kết quả xuất hiện. Con số đó đã chỉ ra rằng: Văn hóa đọc đang thu hút sự quan tâm của rất nhiều người. Tuy nhiên điều mà người ta quan tâm, lo lắng hơn đó chính là làm cách nào để chấn hưng và phát triển văn hóa đọc trong thời đại công nghệ nghe nhìn phát triển lấn át văn hóa đọc hiện nay. VĂN HÓA ĐỌC LÀ GÌ Cho đến bây giờ, vẫn chưa có một khái niệm chính xác nào về văn hóa đọc trong từ điển. Hay nói cho công bằng hơn thì có rất nhiều những quan niệm rộng, hẹp khác nhau về văn hóa đọc. Theo Thạc sỹ Bùi Văn Vượng, thuật ngữ văn hóa đọc là “…đọc sách có văn hóa, hay xây dựng một xã hội đọc sách phát triển”. Tiến sỹ Lê Văn Viết nêu ý kiến: “…phải đọc ở mức độ, trình độ nhất định nào đó thì mới được coi là văn hóa đọc”. Nhà thơ Mai Nam Thắng cho rằng, “Văn hóa đọc là thái độ ứng xử của cá nhân và cộng đồng đối với việc đọc sách”. PGS.TS nhà ngôn ngữ học Phạm Văn Tình cũng khẳng định: “Văn hóa đọc chính là thái độ, là cách ứng xử của chúng ta đối với tri thức sách vở” . Một số tác giả quan niệm “…văn hóa đọc là đọc sách văn học”…Tóm lại chưa có một định nghĩa đúng, đủ, cụ thể về văn hóa đọc. Tuy nhiên có một điểm chung cho hầu hết các ý kiến về văn hóa đọc đó là: Hoạt động đọc đơn thuần chưa phải là văn hóa đọc. Theo một nghĩa rộng hơn thì chỉ những hoạt động đọc nào được thực hiện một cách văn hóa, đúng đắn, tốt đẹp, hiệu quả có sức lan tỏa tới cộng đồng mới có thể được gọi là văn hóa đọc. VĂN HÓA ĐỌC TRONG THỜI ĐẠI SỐ Trước khi có các phương tiện nghe nhìn, sách là con đường lớn nhất để con người tiếp cận thông tin, văn hóa và tri thức. Tuy nhiên cùng với sự phát triển như vũ bão của công nghệ thông tin cũng như sự hấp dẫn của các phương tiện nghe nhìn như truyền hình, phim ảnh, youtube, facebook... việc đọc sách nhất là sách giấy càng ngày càng trở nên lép vế. Ở Việt Nam tính đến thời điểm này vẫn chưa có một cuộc tổng điều tra về văn hóa đọc trên quy mô toàn quốc để có thể đánh giá mức độ đọc của công chúng hiện nay. Tuy nhiên từ ngày mạng internet phủ sóng hầu hết diện tích nước Việt thì hình ảnh dễ thấy nhất ở khắp mọi nơi từ quán café, công viên, nhà hàng, khách sạn, sân bay hay trên xe khách, phòng trà… đó là người già, người trẻ đến các bé thiếu nhi cũng đều dán mắt vào lướt web, selfi, livestream, nói cười với chiếc điện thoại. Vài năm gần đây trung bình mỗi năm có khoảng hơn chục triệu chiếc smartphone được bán ra. Một đứa trẻ lên 9 lên 10 cũng có thể được trang bị và sử dụng thành thạo máy tính, điện thoại. Các quầy sách báo được thay thế bằng các quán game, net, dịch vụ mua bán sửa chữa điện thoại. Các nhà sách chỉ đông khách đến mua đồ chơi và đồ dùng học tập. Các cuốn sách văn học phần lớn chỉ được xuất bản với số lượng trên dưới ngàn bản. Tất cả những điều đó cho thấy thực trạng của văn hóa đọc truyền thống đang ở mức báo động như thế nào. Theo số liệu điều tra sơ bộ của Trung tâm nghiên cứu Việt Nam và Đông Nam Á thì có đến 26% dân số Việt Nam chẳng bao giờ đọc sách, 44% thi thoảng mới đọc và tỷ lệ có đọc thường xuyên chỉ đạt 30%, số lượng sách được đọc trung bình trên đầu người Việt Nam là 4 cuốn/năm, với 2,8 cuốn sách giáo khoa và chỉ 1,2 cuốn thuộc các thể loại khác như văn học, kỹ năng, kinh doanh… Thực tế là chẳng cứ ở nước ta mà trên toàn thế giới, mặc cho các cảnh báo nghiêm trọng về sự lạm dụng các phương tiện nghe nhìn có thể khiến cho con người trở nên lười tư duy, sáng tạo, kém phát triển cả về thể chất lẫn tâm hồn như Albert Einstein đã từng suy đoán: “Tôi sợ rằng trong tương lai, công nghệ sẽ lấn lướt sự tương tác giữa con người. Thế giới lúc đó sẽ là là thế hệ của những kẻ đần độn” thì văn hoá nghe nhìn vẫn cứ ngày càng trở nên phổ cập hơn. Số lượng người sử dụng các mạng xã hội, đặc biệt là facebook cũng càng ngày càng tăng trưởng nhanh. Đương nhiên không ai phủ nhận được những tác dụng lớn lao, vĩ đại của Internet cũng như sức mạnh của mạng xã hội facebook trong tất cả mọi lĩnh vực của cuộc sống. Tuy nhiên cái gì cũng có mặt trái của nó. Thời gian gần đây sau rất nhiều những vụ việc tiêu cực liên tục xảy ra, khiến cho cả xã hội phải lo lắng truy tìm nguyên nhân và giải pháp, đã có rất nhiều ý kiến của các chuyên gia văn hóa chỉ ra rằng sự lên ngôi của mạng xã hội và sự suy thoái của văn hóa đọc chính là một trong những nguyên nhân sâu xa khiến đạo đức xã hội đi xuống. Đúng như người xưa đã đúc kết: Đọc sách không chỉ để tiếp thu kiến thức mà còn để hoàn thiện nhân cách con người. Với tinh thần đề cao tầm quan trọng của sách báo và tri thức trong đời sống, Chính phủ đã có rất nhiều những biện pháp thiết thực để phát triển văn hóa đọc. Từ những quyết định quan trọng như thành lập Ngày Sách Việt Nam hay phê duyệt Đề án “Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030” khẳng định quan điểm phát triển văn hóa đọc là một trong những nội dung quan trọng của sự nghiệp phát triển văn hóa, giáo dục của đất nước, cho đến việc xây dựng các đường sách ở các thành phố lớn như TP.Hồ Chí Minh, Hà Nội, Vũng Tàu, Đà Nẵng… tổ chức các hội nghị, hội thảo chuyên đề về văn hóa đọc, mở các hội chợ triển lãm sách với quy mô lớn ở nhiều địa phương. Tất cả đều với một mục tiêu: Chấn hưng và phát triển văn hóa đọc. Thời gian gần đây những dự án phát triển văn hóa đọc do một số cá nhân và tổ chức xã hội thực hiện như “Sách hóa nông thôn”, “tủ sách miễn phí”, “Sách chuyền tay” cũng đem về những kết quả đáng mừng. Các cuộc thi như “ Đại sứ đọc”, “ Cuốn sách tôi yêu”, “Những cuốn sách làm thay đổi cuộc sống” được tổ chức sôi nổi ở khắp mọi nơi để chào mừng Ngày Sách Việt Nam vào mỗi dịp tháng 4 cũng thu hút sự quan tâm của dư luận xã hội. Mong rằng với sự chung tay góp sức của cả cộng đồng tiến bộ, sách sẽ mãi là một kênh học tập, giải trí, trao đổi thông tin, bồi đắp tri thức có vai trò quan trọng và được đầu tư phát triển cả về chiều sâu lẫn chiều rộng ở Việt Nam.

Ngày nay với sự bùng nổ mạnh mẽ của công nghệ thông tin đã tác động không nhỏ tới giới trẻ. Tích cực cũng nhiều mà tiêu cực cũng không ít. Một trong những vấn đề đó nổi lên là văn hóa đọc sách của giới trẻ hiện nay- Vấn đề đáng để chung ta cùng suy nghĩ. Bạn hiểu gì về văn hóa đọc? Văn hóa đọc ở đây chính là thái độ, là cách ứng xử của chúng ta với tri thức sách vở. Phải biết đọc sách sao cho hợp lý và bổ ích. Đọc sao cho hợp với quy luật tiếp cận tri thức (Theo nhà ngôn ngữ học Phạm Văn Tình). Chúng ta đều biết trước khi có các phương tiện nghe nhìn, sách là con đường lớn nhất để con người tiếp cận thông tin, văn hóa, tri thức. Đọc sách là một trong những cách thức giúp con người thư giãn, tích lũy kiến thức, tăng cường khả năng tư duy. Thế nhưng giới trẻ ngày nay có vẻ thờ ơ, lãnh cảm với văn hóa đọc sách. Phải chăng họ nghĩ với những thong tin hiện đại họ không cần tới sách nữa? Nhà văn hóa Hữu Ngọc đã có một lần nêu câu hỏi: “Thế kỷ XXI liệu có cần đến thơ nữa không? Đến văn hóa đọc nữa không?” Và ông tự trả lời rằng: “có, dù cho ca nhạc trữ tình có làm được ít phần việc của thơ ca thì thơ ca vẫn sẽ mãi mãi được người đời ua chuộng”. Còn đối với văn hóa đọc thì ông khẳng định: “bản thân hình ảnh thì thoảng qua, từ ngữ mới đọng lại lâu bền”. Văn hóa đọc sách đang đứng trước một cơ hội và một nguy cơ. Cơ hội bởi mỗi người chúng ta đều được tiếp cận với một khối lượng tri thức khổng lồ. Nhưng nó lại tiềm ẩn một nguy cơ làm mai một thói quen đọc vốn có bởi sự lấn át của các phương tiện nghe nhìn quá nhiều, quá hấp đẫn. Vậy sẽ có tương lai nào cho văn hóa đọc sách trong thời đại bùng nổ thông tin? Khác với vài chục năm về trước, thị trường sách hiện nay vô cùng phong phú về nội dung cũng như hình thức. Giới trẻ ngay nay lười đọc hay họ không biết chọn sách? Có những bạn chạy theo phong trào để đọc sách. Có một thời gian những cuốn sách như “mãi mãi tuổi 20”, “Lê Vân yêu và sống” làm mư gió trên thị trường. Rồi có khi họ đọc theo mốt: “Thế Giới Phẳng” là tên một cuốn sách rất thành công của nhà kinh tế- xã hội học Thomas Friedman. Cuốn sách trình bày những quan điểm mới lạ đối với bạn đọc trong nước về xu thế toàn cầu hóa, “Thế Giới Phẳng” không phải là một cuốn sách dễ đọc, phần lớn người đọc không hiểu hết tư tưởng của tác giả. Thế là dù không thích, không hiểu nhưng các bạn trẻ vẫn chạy đi mua những cuốn sách mà mọi nguời vẫn đọc để mình không trở thành người lạc hậu. Đó là chưa kể tới việc hiện nay thị trường sách vô cùng phong phú về nội dung và hình thức, có nhiều sách được coi là “sách đen” vẫn được giới trẻ truyền tay nhau đọc hăng say. Thật đáng lo ngại! Rồi có những bạn trẻ lại cho rang đọc sách là lạc hậu- Đây là thời đại CNTT thì phải lên mạng đọc vừa nhanh, vừa dễ, vừa đỡ tốn kém. Xin thưa đây là lối suy nghĩ sai lầm. Internet có khối lượng thong tin phong phú, nhanh và cập nhật nhưng liệu các bạn đọc xong còn đọng laii trong đầu được bao nhiêu? Bạn có thể “gậm nhấm”, “nhâm nhi” từng câu văn, từng linh hồn mà tác giả gửi gắm vào đó không? Với thực trạng như thế, mỗi chúng ta ai không phải suy nghĩ nhìn nhận lại chính bản thân mình? Văn hóa đọc đã xuống cấp tới mức báo động chưa? Có thể chưa đến “đèn đỏ” nhưng đèn vàng đã cảnh báo một nguy cơ có thể đến. Đó là việc thiếu nghiêm túc trong việc đọc, không thấy rõ được vai trò quan trọng của đọc sách. Thời đại thông tin dạy chúng ta phải biết tận dụng cơ hội và nắm bắt thời cơ. Vì vậy các bạn hãy tự tìm và trau dồi cho mình một thói quen đọc nhé. Cho nên, đọc là cái thứ cần của mỗi con người, nó cần thiết vì nó không có giới hạn, càng đam mê thành công lớn, thì càng phải đọc, chính ra như toán nghe có vẻ quan trọng, nhưng trong cuộc sống hàng ngày mấy ai tính toán vượt qua cái thang 100 đâu, cho nên phải đọc, đọc để đầu óc được sáng lạng, đọc để nói chuyện với người khác, đọc để viết, đọc để tăng độ hiểu biết, đọc để nhanh nhạy hơn, thông minh hơn … đọc đọc đọc ! Mười lợi ích của việc đọc sách 1.Kích thích tinh thần: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, kích thích tinh thần có thể làm chậm lại tiến độ (hoặc thậm chí có thể ngăn chặn) của bệnh Alzheimer và mất trí nhớ, giữ cho bộ não của bạn hoạt động và tham gia ngăn không cho bị mất năng lượng. Cũng giống như bất kỳ các cơ khác trong cơ thể, não đòi hỏi phải được tập thể dục để luôn mạnh khoẻ, vì vậy cụm từ “sử dụng nó hoặc mất nó” là đặc biệt thích hợp khi nói đến não của bạn. Làm câu đố và chơi các trò chơi như cờ vua cũng rất hữu ích cho việc kích thích tinh thần. 2.Giảm căng thẳng: Bất kể bạn gặp bao nhiêu căng thẳng tại nơi làm việc, trong các mối quan hệ cá nhân, hoặc vô số các vấn đề khác phải đối mặt trong cuộc sống hàng ngày, tất cả sẽ dần biến mất khi bạn tập trung vào một câu chuyện tuyệt vời. Một cuốn tiểu thuyết hay có thể đưa bạn tới một thế giới khác, trong khi một bài báo hấp dẫn sẽ làm bạn phân tâm và ổn định bạn trong thời điểm hiện tại, để tình trạng căng thẳng dần dần tan biến và cho phép bạn thư giãn. Ngoài đọc sách ra nếu chơi game vừa phải cũng là cách giảm căng thẳng 3.Làm giàu kiến thức: Tất cả mọi thứ bạn đọc sẽ choáng hết trong đầu bạn với các thông tin mới, và bạn sẽ không bao giờ biết khi nào nó có ích. Những kiến thức bạn có được trang bị để bạn có thể giải quyết bất kỳ thách thức nào mà bạn phải đối mặt trong tương lai. Ngoài ra, ở đây cần có một chút suy ngẫm: Bạn đã bao giờ nghĩ rằng mình ở trong những trường hợp nghiêm trọng, hãy nhớ rằng mặc dù bạn có thể mất tất cả mọi thứ khác, công việc của bạn, của cải, tiền bạc, thậm chí sức khỏe nhưng kiến thức trong đầu bạn sẽ không bao giờ mất đi. 4.Vốn từ ngữ được mở rộng Điều này đi liền với lợi ích 3: bạn đọc càng nhiều, càng được tiếp xúc với nhiều từ ngữ, chắc chắn rằng tất cả sẽ đi vào vốn từ vựng hàng ngày của bạn. Ăn nói lưu loát và khéo léo giúp ích rất nhiều trong bất kỳ ngành nghề nào, và nếu bạn có thể nói chuyện với sự tự tin có nghĩa là lòng tự trọng của bạn đã được nâng cao lên rất nhiều. Điều này thậm chí có thể hỗ trợ rất tốt cho sự nghiệp của bạn, như những người đọc nhiều hiểu rộng, ăn nói khéo léo, và am hiểu về nhiều chủ đề có khuynh hướng được thăng chức nhanh hơn (và thường xuyên hơn) so với những người có vốn từ vựng hạn chế và thiếu nhận thức về văn học, đột phá khoa học, hay các sự kiện toàn cầu. Đọc sách cũng rất quan trọng cho việc học một ngôn ngữ mới, như khi bạn tiếp xúc với nhiều từ ngữ được sử dụng trong từng bối cảnh cụ thể, sẽ cải thiện kỹ năng nói và viết của mình lưu loát hơn. 5.Cải thiện trí nhớ: Khi bạn đọc một cuốn sách, bạn phải nhớ từng nhân vật, nguồn gốc của họ, tham vọng, lịch sử, và sắc thái, cũng như các chi tiết liên quan đến nhân vật trong mỗi câu chuyện. Những điều này khá nhiều để nhớ, nhưng não là một bộ phận tuyệt vời, nó có thể nhớ tất cả tương đối dễ dàng. Thật ngạc nhiên, mỗi bộ nhớ mới mà bạn tạo ra sẽ liên hợp với các khớp thần kinh mới (chuỗi phản ứng hóa sinh trong não bộ) và tăng cường những cái hiện có, hỗ trợ trí nhớ ngắn hạn cũng như giữ thăng bằng tâm trạng. 6. Đọc sách thường xuyên giúp bạn tăng cường kỹ năng tư duy, phân tích: Bạn đã bao giờ đọc một cuốn tiểu thuyết bí ẩn tuyệt vời, và tự mình khám phá ra những bí ẩn đó trước khi kết thúc cuốn sách? Nếu vậy, bạn có thể đưa ra những phán đoán và phân tích bằng cách chú ý tất cả các chi tiết được cung cấp và phân loại chúng, từ đó hiểu rõ “truyện trinh thám”. Khả năng phân tích giống như vậy cũng rất có ích khi nói đến phê bình các tình tiết trong truyện, xem thử đó có phải là một tiểu thuyết hay, nếu các nhân vật được phát triển hợp lý, nếu cốt truyện êm xuôi, v..v… Khi bạn có cơ hội thảo luận về các cuốn sách với những người khác, bạn sẽ có thể phát biểu ý kiến của mình rõ ràng, nếu như bạn dành thời gian để thực sự xem xét tất cả các khía cạnh liên quan của vấn đề đó. 7.Cải thiện sự tập trung: Trong thế giới internet hiện nay, sự chú ý bị phân ra một triệu hướng khác nhau cùng một lúc như chúng ta đa tác vụ qua mỗi ngày. Trong 5 phút khoảng duy nhất, một người bình thường sẽ phân chia thời gian giữa làm việc, kiểm tra email, tán gẫu với một vài người (thông qua Gchat, skype, v..v…), trông chừng twitter, giám sát điện thoại, và tương tác với đồng nghiệp. Đây là loại hành vi ADD – làm cho mức độ căng thẳng tăng lên, và làm giảm năng suất của chúng ta. Khi bạn đọc một cuốn sách, tất cả sự chú ý của bạn tập trung vào câu chuyện, thế giới xung quanh dường như biến mất, và bạn có thể đắm mình trong từng chi tiết nhỏ đang thu hút bạn. Hãy thử đọc 15-20 phút trước khi làm việc (tức là trên đường đi làm vào buổi sáng, nếu bạn di chuyển bằng giao thông công cộng), và bạn sẽ ngạc nhiên vì bạn chỉ tập trung một lúc là đã đến văn phòng. 8.Kỹ năng viết tốt hơn: Lợi ích này đi kèm với lợi ích 4 – mở rộng vốn từ ngữ của bạn: tiếp xúc với các tác phẩm khác, quan sát nhịp, trạng thái, và phong cách viết của các tác giả khác, sẽ ảnh hưởng đến cách viết của riêng bạn. Theo cùng một cách, các nhạc sĩ ảnh hưởng lẫn nhau, và họa sĩ sử dụng kỹ thuật được xây dựng bởi các bậc thầy đi trước, do đó, nhà văn hiểu làm thế nào để xây dựng các tác phẩm bằng cách đọc các tác phẩm của người khác. 9.Sự yên tĩnh: Ngoài việc thư giãn với một cuốn sách hay, đề tài mà bạn đọc có thể mang lại sự bình yên trong tâm hồn bạn. Đọc một tác phẩm về mặt tâm linh có thể làm giảm bớt huyết áp và mang lại cảm giác êm đềm, trong khi đọc cuốn sách tự giúp đỡ sẽ giúp ích cho những người bị rối loạn cảm xúc và bệnh tâm thần nhẹ. Tham khảo thêm: sách hay nhất năm 2014 10.Giải trí miễn phí: Mặc dù nhiều người trong chúng ta muốn mua sách chỉ để tham khảo một phần trong đó, họ có thể tốn khá nhiều tiền. Với kinh phí thấp, bạn có thể đến thư viện địa phương và đắm mình trong đại dương kiến thức của pho sách sẵn có. Thư viện có sách trên tất cả các vấn đề có thể tưởng tượng được, và vì ở đây luôn cập nhật các cuốn sách mới nên bạn sẽ không bao giờ đọc hết được. Sưu tầm từ Internet