Bất cứ thời điểm nào, chúng ta cũng liên tục được khuyến khích đọc một cuốn tiểu thuyết nào đó. Các bài nhận xét, sự giới thiệu của bạn bè và cửa số của các hiệu sách đẩy chúng ta tới một số cái tên hứa hẹn chắc chắn sẽ đáp ứng những mong muốn sâu thẳm nhất của chúng ta với văn chương.

Hãy tưởng tượng rằng chúng ta đã cầm lên một cuốn như vậy. Trời đã tối muộn và chúng ta vừa mới bắt đầu, cuốn sách tỏa ra mùi hương đặc trưng của những tác phẩm mới được mở ra. Tác giả đang rất cố gắng để làm chúng ta hứng thú với cuộc sống của một ai đó ở Edinburgh những năm 1930; trời mưa rất nhiều và xe của họ bị hỏng; họ có một người bạn ở Budapest đang mang thai; có một vụ trộm ở một cửa hàng bách hóa. Có một đoạn nhắc đến phố Dundas và chúng ta lật lại ba mươi trang và nhận ra đó là nơi chị gái của nhân vật chính từng sống. Có một kĩ sư về hưu với lông mày rậm chắc chắn sẽ quan trọng theo một cách nào đó chúng ta chưa biết.

Rất nhiều sự cố gắng và trí tuệ đang được dành cho việc khám phá sự tồn tại của một nhân vật giả tưởng. Nhưng đúng tại lúc này, một ý nghĩ ngẫu nhiên nhưng khá là trọng đại bật ra trong đầu chúng ta: chưa từng có ai, chúng ta nhận ra, đã từng nhìn vào cuộc đời chúng ta – thói quen, bạn bè, quá khứ, những rắc rối và vấn đề của chúng ta – với sự hiếu kì kéo dài hay chi tiết đến như vậy. Trong cuốn tiểu thuyết trên đùi chúng ta, dường như có rất nhiều sự thấu hiểu súc tích, những câu tóm tắt thông minh, những nhận xét nổi bật và những phân tích sắc sảo, tất cả phục vụ cho hoạt động tâm trí của một người khác, một người không thức sự giống chúng ta lắm.


Đó là một tình huống quen thuộc chúng ta đã được dạy phải xem như hiển nhiên một cách lịch sự. Nhưng bây giờ nó giáng xuống chúng ta với một sức mạnh đáng kể: chúng ta đang đọc cuốn sách sai. Điều mà chúng ta thực sự nên làm là đọc một cuốn sách về chúng ta – được viết với sự tinh tế và khôn ngoan tương tự, nhưng đặt những nguyên liệu thô của cuộc đời chúng ta vào một trật tự rõ ràng, lựa chọn và kết nối những sự kiện đa dạng trong chuỗi suy tưởng hốn loạn của chúng ta và biến chúng thành một câu chuyện mạch lạc. Chúng ta quan tâm theo phép lịch sự đến câu chuyện của người khác, nhưng câu chuyện chúng ta thực sự cần được nghe là câu chuyện về bản thân chúng ta.

 

Điều mà chúng ta thực sự mong muốn là có ai đó làm rõ bản thân chúng ta. Chúng ta muốn họ viết về chúng ta, với tất cả sự phức tạp và những góc khuất của chúng ta, với những câu quả quyết và rõ ràng. Đọc tiểu thuyết về người khác, không nghi ngờ gì, là một việc làm đúng bổn phận và có giáo dục, nhưng nó giống như khi chúng ta đi gặp bác sĩ và họ chuẩn đoán rất chính xác về cái tai đau của một người khác, hay khi một người tư vấn tài chính cố gắng trình bày với chúng ta về giải pháp cho vấn đề tiền bạc của một người lạ, từ đó cùng lắm chúng ta cũng chỉ rút ra được đôi chỗ gợi ý thoáng qua có thể sẽ hữu ích trong trường hợp của chúng ta.


Vào những năm 1690, một trong số những nhà văn Pháp vĩ đại nhất, Francois Fénelon, được bổ nhiệm làm thầy dạy cho Công tước trẻ của xứ Burgundy. Để hỗ trợ trong quá trình học tập của ngài, Fénelon viết một cuốn tiểu thuyết dài và thú vị tên là Cuộc phiêu lưu của Telemachus trong đó Công tước, được cải trang sơ sài, là nhân vật chính. Những vấn đề nhân vật trong cuốn tiểu thuyết đối mặt cũng chính là những vấn đề hiện tại của Công tước; điểm mạnh và điểm yếu của nhân vật – được hiểu thấu đáo bởi tác giả - cũng là của ngài. Được ai đó viết một cuốn tiểu thuyết về bạn nghe có vẻ như là sự xa xỉ hiếm có và nho nhã nhất. Nhưng đó là một phần thưởng chúng ta đều xứng đáng nhận được – và có thể bí mật thèm muốn.

Chúng ta không cần bỏ việc và trở thành nhà văn – vì chúng ta đã đang viết cuốn sách về bản thân mình này rồi; chúng ta đang tạo ra nó vào lúc đêm khuya, khi chúng ta không ngủ được, khi chúng ta mơ mộng, đặt ra kế hoạch, nhìn lại quá khứ - và cho phép bản thân mình kể lại, một cách tốt nhất có thể, chuyện gì đã thực sự xảy ra với chúng ta và tất cả chúng có thể có ý nghĩa như thế nào. Đơn giản là thật đáng tiếc khi chúng ta không dành đủ năng lượng cho công việc mới xuất hiện, đặc biệt quan trọng này.

Dành nhiều thời gian để đọc những cuốn tiểu thuyết về người khác là một việc vô cùng cao quý. Nhưng học cách sắp xếp và hiểu những trải nghiệm trong những ngày và đêm đầy rối loạn của chúng ta là một việc làm hào phóng chính đáng và có thể cứu cả cuộc đời. Chẳng có gì nguy hại trong việc đọc nhiều tiểu thuyết, nhưng thường xuyên, chúng ta nên bỏ ra một chút thời gian để viết và đọc cuốn tiểu thuyết thai nghén, đang dần hé mở về bản thân chúng ta.


Tác giả: The school of life

Người dịch: Hân Bùi - Bookademy

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về Bookademy. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là “Dịch giả: Hân Bùi – Bookademy”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: “Theo Bookademy” hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

--------

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link:  https://www.facebook.com/bookademy.vn/

Tham gia Bookademy Team để có cơ hội đọc và nhận những cuốn sách thú vị, đăng ký CTV tại link: https://goo.gl/forms/7pGl3eYeudJ3jXIE3

 

 

Xem thêm

Có một thực tế là khi mìnhđọc cuốn này lần đầu tiên, mình bỏ qua mọi đoạn mô tả về Nhà thờ Đức Bà, và sau này mỗi khi có bạn bè hỏi cuốn này có khó đọc hay không, mình thường bảo bạn không khó đâu, chỉ cần đến chương mô tả nhà thờ thì bạn bỏ qua không đọc là được, vì nó chả ảnh hưởng mấy đến mạch truyện cả. Mãi sau này mình mới đọc lại và đọc toàn bộ cuốn sách, cảm nhận vẻ đẹp toàn mỹ của nhà thờ Đức Bà Paris, lần đọc lại cũng là một cố gắng, đọc thời gian dài lắm mới xong - vài tháng. "Hàng trăm con mắt đều hướng lên phía trên nhà thờ. Cái chúng trông thấy thật kỳ lạ. Trên đỉnh tháp cao nhất, một ngọn lửa lớn bốc cao giữa hai gác chuông. Những tia lửa cuộn xoáy. Một ngọn lửa lớn lộn xộn, giận dữ, gió cuốn lên từng mảng trong màn khói mù mịt. Phía dưới ngọn lửa ấy, hai máng nước như hai miệng quỷ phun ra không ngừng trận mưa bỏng dẫy..Một sự câm lặng kinh hoàng giữa đám ăn mày. Chỉ nghe tiếng kêu báo động của những phụ tá linh mục bị nhốt trong tu viện...Quảng trường bập bùng hàng nghìn bó đuốc như sao. Cảnh tượng hỗn độn này, trước khi bị vùi trong bóng tối, bỗng bừng lên như cháy trong ánh lửa. Sân nhà thờ rực lên, rọi ánh sáng lên trời” Victo Huygo đoán trước được tương lai chăng ? Ông đã viết như vậy cách đây gần 200 năm, và hôm nay -Ngày 16/4/2019 - nhà thờ Đức Bà Paris đã thực sự bốc cháy. Mình chưa bao giờ có đủ điều kiện để đến Pháp, đành yêu và hiểu nước Pháp qua tác phẩm văn chương vậy. Và không thể thiếu Nhà thờ Đức Bà Paris với những trang mô tả Nhà thờ chi tiết và hết sức lộng lẫy mà mình đồ rằng với tình yêu với Paris và nước Pháp , ông còn làm cho nó đẹp đẽ hơn trên thực tế. Cuốn sách dày này mình đã đọc từ khi còn rất nhỏ, và với trí óc non nớt khi ấy thì những trang mô tả kiến trúc nhà thờ khiến mình mệt mỏi chán nản phải bỏ qua, chỉ đọc về cuộc tình giữa Esmerlda và những người đàn ông xung quanh cô nàng : thằng gù dị dạng Quasimodo, Đức cha Frollo, gã đại uý tốt mã giẻ cùi Phoebus... Cô nàng di gan nông nổi nhẹ dạ đó quay cuồng giữa tình yêu của ba người đàn ông, và cuối cùng lại chọn gã đại uý ác độc, còn tình yêu điên cuồng của Frollo hay tình yêu dâng hiến của Quasimodo, cô đều không đếm xỉa tới. Và cái kết cục bi thảm của cô, của những người đàn ông vây quanh cô, và cả kết cục của Nhà thờ Đức bà đã ám ảnh độc giả mãi mãi. Tiểu thuyết này được dựng thành phim, kịch, nhạc kịch, vở ba lê , series truyền hình , kể cả vẽ truyện tranh... đã chứng tỏ được sức hút bền bỉ mà cuốn sách tạo ra kể từ khi nó ra đời. Và với những độc giả xa xôi như mình, tác phẩm quả thực đã làm cho nước Pháp trở nên gần gũi hơn, đẹp đẽ hơn...và nuôi dưỡng trong lòng mình niềm ước mơ được một lần đặt chân đến Pháp. Ngày hôm nay đọc lại cuốn sách chăm chú hơn vào những chi tiết kiến trúc của Nhà thờ Đức bà, để thêm một lần tiếc nuối biểu tượng rực rỡ của nước Pháp vừa sụp đổ. Rồi đây các chuyên gia sẽ phục chế lại, chỉ cần thời gian, nhưng còn đâu những sườn gỗ sồi ngàn năm tuổi, nơi Quasimodo lén lút đu mình lên ngắm Esmerlda ?? Còn đâu những bức tranh tuyệt đẹp trên trần nhà thờ nơi ta có thể ngửa cổ ngắm nhìn hàng giờ không biết chán ?? Còn đâu những phiến đá mà Napoleon đã bước lên để làm lễ đăng quang ngôi vua ?? Làm sao có thể phục chế được hồn cốt ngàn xưa đã in dấu vào từng thớ gỗ ???

Một cuốn sách mà khi cầm trên tay chỉ muốn thốt lên rằng thật đáng tiền. Đây là ấn bản “Lĩnh Nam chích quái” đầu tiên và duy nhất ở Việt Nam có tranh minh họa màu đẹp, độc và lạ Lĩnh Nam Chích Quái viết về những truyền thuyết của Việt Nam. Về nội dung thì có lẽ là do dung lượng dành cho đầu tư tranh vẽ minh họa rất nhiều nên nội dung không thật sự xuất sắc, đơn thuần kể lại những câu chuyện mà chúng ta đã đọc từ lâu như Con Rồng cháu Tiên, sự tích Bánh chưng bánh dây, sự tích dưa hấu, truyện Mị Châu Trọng Thủy,... Thình thoảng cũng có những câu chuyện lạ như Hà Ô Lôi... Cuốn sách như đưa chúng ta lạc vào thế giới tuổi thơ khi còn là những em bé thích nghe kể chuyện. Nhìn chung, toàn bộ tập truyện vẫn thấm nhuần một tinh thần nhân đạo chủ nghĩa của văn học dân gian. Có thể ít nhiều thấy được ở đó thái độ yêu ghét của nhân dân: yêu chính nghĩa, ghét phi nghĩa, yêu điều thiện, ghét điều ác, đề cao những mối quan hệ tốt đẹp thủy chung giữa người với người. Hình thức của cuốn sách rất đẹp, tranh minh họa sinh động nhưng nhiều tranh còn lấy ý tưởng từ Trung Quốc (có hình nhìn như Tần Thủy Hoàng), màu sắc đẹp, có tranh art nhìn hơi kinh dị ví dụ như tranh Thánh Gióng. Nếu gia đình có con nhỏ thì nên mua cho nó xem :D vì thật sự rất đẹp, nhìn chung mua về sưu tầm cũng được. Giá cả thì hơi đắt đỏ nhưng vì bìa cứng và tranh minh họa màu nên cũng tạm được. Đối với những người thật sự thích thần thoại thì nên đọc Truyền kỳ mạn lục hơn.

Chắc chắn nếu bạn là fan của tiểu thuyết trinh thám thì bạn đã đọc loạt truyện về thám tử Sherlock Holmes huyền thoại, viết bởi nhà văn Conan Doyle. Sherlock Holmes là một thám tử, là nhân vật chính trong loạt truyện trên. Đây là một thám tử ''thiên tài'', với tài năng phá án của mình, ông đã giúp thanh tra Lestrade - sở cảnh sát London rất nhiều trong các vụ án hóc búa. Đọc tác phẩm, tôi vô cùng ngưỡng mộ tài của ông, với những đầu mối cực kì đơn giản, có khi tưởng chừng không liên quan, Sherlock Holmes đã vận dụng linh hoạt các kiến thức trong cuộc sống, xã hội cùng với một số ngón nghề (như nhờ đám trẻ con ở phố Baker thu nhập thông tin,...) để giải quyết triệt để các vụ án trên. Bác sĩ Watson là người luôn đồng hành cùng Holmes trong các vụ án mạng, là bạn thân, là người được Holmes tin tưởng nhất. Hai người sống ở số nhà 221B Baker. Toàn bộ loạt truyện hầu hết đều viết dưới cái nhìn của Watson, chỉ có rất ít truyện kể bởi Holmes. James Moriarty là kẻ thù có thể coi là ''ngang tài ngang sức'' với Sherlock Holmes. Hai người đã đấu với nhau một trận một sống một còn ở thác nước Reicenbach, và James Moriarty đã rơi xuống và chết, còn Holmes thì phải trốn một thời gian để tránh bọn tay chân của Moriarty. Toàn bộ bộ truyện đều là những cuộc phiêu lưu của Holmes để tìm hung thủ các vụ giết người, bạn đọc sẽ như đắm chìm vào cái không khí mù sương của London thế kỉ XIX để cùng tham gia các chuyến đi của nhân vật vậy. Cách viết của tác giả đầy đủ, có đủ các chi tiết, đầu mối, tuy nhiên người đọc không thể đoán trước ra kết thúc truyện. Conan Doyle khéo léo làm cho bạn đọc luôn cảm thấy câu truyện kịch tính, hấp dẫn bạn đoc, nhưng lại không có mấy yếu tố kinh dị. Cuốn sách là một tác phẩm kinh điển đáng đọc.

“Đám cưới phải có thịt gà Đàn ông phải có đàn bà mới vui “ Cùng viết về chủ đề LGBT nhưng có vẻ “tình anh bán chiếu”( ý là nam - G á) được ưu ái và biết đến nhiều hơn nữ nhỉ. Có thể kể các tác phẩm LGBT của Nam (G) như: Đừng tự dối mình, calll me by your name (Gọi em bằng tên anh), love Simon (nhật ký bí mật của Simon), thẳng công khai, chuyện tình núi Brokeback, Lữ khách thành Lisbon, một con người được biết tới nhiều mà ít thấy các tác phẩm về nữ (L) Boog nghe nói Carol là tác phẩm về LGBT nữ (L) nên cũng khá là tò mò, cũng mua về đọc. Nay Boog giới thiệu tác phẩm này cho nó cân bằng đồng đều. Năm 1957 Patricia nhận giải thưởng Grand Prix de Litte’rature Policiere International Category. Biết tới Patricia Highsmith qua tác phẩm “Người lạ trên tàu” với tư cách là tác phẩm trinh thám trước khi biết tới Carol của bà. Được biết tới cuộc đời của P. Highsmith cũng rất nhiều điều khác lạ và thú vị. Không chỉ viết nên những vụ án, tạo ra nhưng nhân vật khác thường, chính cuộc đời của Patricia cũng khác thường không kém. Bà yêu những người phụ nữ đồng giới, từng qua lại với Kathryn Cohen, vợ của một nhà xuất bản Anh, mê mẩn nhà báo Rosalind, Patricia lao vào những cuộc hẹn hò với cả nam và nữ. Tuổi thơ của bà chịu khá nhiều bất hạnh. Cha mẹ ly hôn trước cả khi bà ra đời, Patricia cực kỳ ghét cha dượng mình, thậm chí có lúc còn tưởng tưởng tượng ra cách giết ông. Cuối đời vào năm 1995, Patricia cho biết bà bị hai người đàn ông bán hàng dạo lạm dụng tình dục lúc chỉ mới 5 tuổi tại nhà bà ngoại. Chính sự thiếu tình thương và gặp nhiều bất hạnh đã khiến Patricia có thiên hướng phát triển khác người. Khi những đứa trẻ khác thích đọc truyện thần thoại thì Patricia thích đọc các báo cáo về chứng ăn cắp vặt, tâm thần phân liệt và hoang tưởng của một nhà tâm lý học. Bà còn bị đồn là có những sở thích khá là khác người: không thích bật lò sưởi, thích nuôi ốc sên và bà đã nuôi tới tận 300 con ốc sên cùng bầy mèo trong nhà, và mỗi khi bay từ Anh sang Pháp, bà thường chuyển lậu chúng qua hải quan bằng cấu dấu trong .. ngực áo mình. Quay lại với tác phẩm Carol. Nói thật là lần đầu đọc Boog định chê tác phẩm này hơi nhạt, không có gì đặc sắc hay gây thương nhớ như mấy tác phẩm LGBT của nam. Nhưng khi đọc lại sau một thời gian thì lại có một cái nhìn hoàn toàn khác. Đúng là mỗi thời điểm sẽ có cái nhìn khác nhau. Mối tình của Carol và Therese cũng đẹp và không kém phần sâu sắc. Therese một cô gái 19 tuổi đang theo học thiết kế phong cảnh cho sân khấu kịch. Cô làm thêm ở trung tâm mua sắm. Cuộc sống tẻ nhạt của cô thay đổi khi trong dịp gần giáng sinh, tại quầy hàng mình phụ trách, cô gặp một người kỳ lạ Carol. Có thể nói Therese cũng có một số nét giống với tuổi thơ của Patricia. Ba mất, mẹ đi bước nữa. Therese lớn lên không có tình thương của mẹ nhất là sau này mẹ cô có con với người chồng sau. Cô sống ở cô nhi viện, không có ý định tìm gặp lại mẹ mình và cứ thế lớn lên. Carol, một phụ nữ trung lưu, có chồng và con gái. Nhưng cuộc sống gia đình không hạnh phúc, cô đang chuẩn bị ly hôn. Carol sớm nhận ra mình từ nhỏ, bởi khi còn đi học cô đã thích một bạn gái cùng lớp. Cuộc gặp gỡ ngắn ngủi với Therese ở trung tâm mua sắm trước kỳ nghỉ giáng sinh do duyên phận đưa đẩy. Họ tìm thấy tình cảm nồng nàn chìm trong mắt nhau, dành những cử chỉ dịu dàng cho nhau. Mới gặp mà tưởng như quen thân từ lâu lắm. Họ luôn muốn gặp lại nhau, chia sẻ về cuộc sống của nhau một cách dễ dàng tự nhiên mà trước kia họ chưa từng chia sẻ cho ai. Họ đến với nhau, dành tình cảm cho nhau một cách thật tự nhiên và nhẹ nhàng như nó vốn thế. “Yêu một người là thế nào? Chính xác thì tình yêu là gì? Vì sao nó lại kết thúc hoặc kéo dài mãi mãi? Đó đều là những câu hỏi chân thật không biết ai có thể trả lời chúng đây”. Tác phẩm này ra đời vào năm 1952. Vào giai đoạn đó thì việc một cô gái yêu một cô gái vẫn còn khá là xa lạ, khó có thể châp nhận. Tuy nhiên Patricia vẫn dũng cảm cho ra đời một tác phẩm khá độc đáo và sâu sắc. Tất nhiên trong giai đoạn xã hội còn quá xa lạ chưa thể chấp nhận thì tác giả đã dùng bút danh Claire Morgan.