Bi kịch của đứa trẻ tài năng là một tác phẩm đầu tay của nhà phân tâm học người Thụy Sĩ Alice Miller, nói về những mặt trái trong sự giáo dục từ gia đình. Đây là cuốn sách đã làm nên tên tuổi của bà trong ngành Tâm lý học. Mặc dù sách ra đời đã lâu, từ năm 1979, nhưng qua cuốn sách chúng ta có thể rút ra rất nhiều bài học về ảnh hưởng của sự giáo dục của cha mẹ tới con cái, cũng như những lí giải về nguồn gốc của các cung bậc cảm xúc tiêu cực như sự trầm cảm, vĩ cuồng, coi thường,... Cuốn sách là những bài học mà bà muốn gửi gắm không chỉ tới những bậc cha mẹ mà còn cả những người tham gia vào quá trình trị liệu tâm lý.

Thứ gì cũng có hai mặt, ngay cả sự giáo dục từ cha mẹ cũng vậy, cũng tồn tại nhiều bất cập mà việc chúng ta có thể hiểu được chúng không phải là chuyện sớm mai. Nhà phân tâm học Alice Miller đã chỉ ra những tác động của cha mẹ tới con cái, của chuyên gia trị liệu tới người tham vấn. Với kinh nghiệm chuyên môn và văn phong rành mạch, dứt khoát, bà đồng thời chỉ rõ những phương thức có thể giúp mối quan hệ trong gia đình trở nên lành mạnh và ý nghĩa hơn.


Với những tín đồ của dòng sách tâm lý, đây chắc chắn là một quyển sách không thể bỏ qua. Có thể Bi kịch của đứa trẻ tài năng” không dễ đọc như các cuốn sách tâm lý hiện đại, nhưng những giá trị của nó thật đáng để chúng ta suy ngẫm.
Hãy cùng mình điểm qua những thông điệp đắt giá mà tác giả muốn gửi gắm nhé!
  1. Sự tự chủ thực sự không kéo theo cảm giác bị phụ thuộc. Sự giải phóng thực sự chỉ có thể tìm thấy ở phía bên kia của sự mâu thuẫn trong cảm giác phụ thuộc hồi còn bé.
  2. Một đứa trẻ không bao giờ có thể phát hiện ra sự thao túng vô thức. Sự thao túng này giống như không khí anh ta thở vậy. Anh ta không biết còn loại không khí nào khác nữa, nên với anh ta dường như đấy là thứ không khí duy nhất anh ta có thể hít thở.
  3. Nếu chúng ta vứt đi chìa khóa thấu hiểu cuộc đời mình, thì những nguyên nhân đằng sau sự trầm cảm, cũng như mọi đau đớn, bệnh tật và cả cơ hội chữa lành, sẽ luôn là bí ẩn với chúng ta, dù chúng ta có tự gọi bản thân là các chuyên gia tâm lý, nhà trị liệu hay những cây cao bóng cả trong khoa học, hoặc cả hai đi nữa.
  4. Nhưng việc giả vờ yêu một người trưởng thành vô điều kiện, bất kể người đó có làm gì, đồng nghĩa với việc chúng ta nên yêu cả một kẻ giết người liên hoàn máu lạnh, hoặc một kẻ dối trá khét tiếng chỉ vì anh ta gia nhập vào hội nhóm của chúng ta.
  5. Là những người trưởng thành, chúng ta không còn biết thế nào là tình yêu vô điều kiện nữa, kể cả từ nhà trị liệu. Đấy là nhu cầu từ thời thơ ấu, một nhu cầu chưa bao giờ được đáp ứng, và chúng ta sẽ sống trong mộng tưởng nếu chúng ta bỏ qua những cơ hội để thấu tỏ chính mình.
  6. Một đứa trẻ được yêu thương, ngay từ đầu đã hiểu tình yêu là gì. Một đứa trẻ bị bỏ rơi, bị lạm dụng, bị đối xử tệ bạc như con chẳng thể biết điều đó, nó không bao giờ có cơ hội để học về yêu thương.
  7. Sự đối lập thực sự của chứng trầm cảm không phải là niềm vui hay không có đau đớn, mà là sức sống, là sự tự do trải nghiệm những cảm xúc tự phát.
  8. Chúng ta chỉ có thể kết nối với con người thật của mình khi không ta không còn sợ hãi thế giới cảm xúc mãnh liệt của tuổi thơ nữa.
  9. Trong cuộc đời này, chẳng có ai là luôn vui vẻ hạnh phúc, kể cả khi họ sống thật với những cảm xúc của mình.
  10. Thái độ thiếu tôn trọng là một vũ khí của người yếu đuối, một cách phòng vệ chống lại những cảm xúc không mong muốn hoặc bị coi thường của người đó, vì điều này có thể khơi dậy những sự kiện đau buồn bị chôn vùi trong quá khứ của anh ta.

    Review chi tiết bởi: Trang Pahm - Vô đây không đọc sách thì tính làm gì?

    --------------------------------------------------

    Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy 

    (*) Bản quyền bài viết thuộc về tác giả. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy. Truy cập bài viết gốc tại link 10 Câu Nói Tâm Đắc Trong “Bi Kịch Của Đứa Trẻ Tài Năng”

Xem thêm

“Bi kịch của đứa trẻ tài năng” gồm 3 bài luận, về 3 chủ đề. Ở chủ đề thứ 2 và 3 có một số lỗi.

Ở chủ đề thứ hai nói về sự liên quan giữa chứng trầm cảm và grandiosity. Dịch giả dịch từ này là “vĩ cuồng”, tôi cho rằng dịch như thế hơi quá. Nên dịch là “theo đuổi sự vĩ đại”. Tại sao? Bởi vì “vĩ cuồng” thường được hiểu như một căn bệnh tâm thần, còn grandiosity ở đây là nói về những người được xung quanh coi là ổn, thậm chí còn ngưỡng mộ. Họ có thực tài, chỉ có điều luôn bị thôi thúc để có thành tựu lớn hơn nữa. Chắc chắn có nhiều độc giả ở vào hoàn cảnh này, và có thể học được gì đó cho mình. Nếu dịch là “vĩ cuồng”, thì độc giả sẽ nghĩ là không liên quan.

Chủ đề thứ ba nói về sự khinh miệt (contempt) như là vũ khí phòng vệ tâm lý của kẻ yếu. Dịch giả dịch là “thái độ coi thường”. Theo tôi, cách dịch này thì lại làm cho vấn đề nhẹ đi. Nếu soi chiếu và bản thân, tôi thấy tôi có thể coi thường ai đó và cho là bình thường. Nhưng nếu tôi tỏ ra khinh miệt họ, ví dụ qua comment trên mạng xã hội, thì là việc không nên làm. Khi đọc từ “coi thường”, độc giả có thể thấy không cần phải tự vấn.

Trang 125: “Chẳng hạn, trong số những mong ước, thì mong ước khẩn thiết nhất với một đứa trẻ có thể là có một người mẹ luôn ở bên khi nó cần. Thường thì, trẻ con luôn mong ước về những thứ tượng trưng đại diện cho nhu cầu bị dồn nén của chúng”

Dịch giả không hiểu ý hai câu này.

Nguyên văn: “The urgent wish for a child, for example, may express among other things the wish to have an available mother. Unfortunately, children are too often wished for only as symbols to meet repressed needs.”

Ý là: “Ví dụ, ước muốn khẩn thiết có em bé, ngoài những nhu cầu khác, có thể bao gồm cả ước muốn có một người mẹ luôn ở bên. Thật không may, rất hay xảy ra chuyện người ta muốn có con chẳng qua như một biểu tượng để đáp ứng nhu cầu bị kìm nén.”

Trang 129: “Một đứa trẻ như vậy phải học được rằng có những thứ về chính mình mà mẹ “không có quyền sử dụng””

Nguyên văn” “Such an infant must learn that there are things about him for which the mother has “no use.””

Ý là: “Một đứa trẻ sơ sinh như vậy sẽ học được rằng, trong nó có những thứ mà đối với mẹ là “vô ích””

Trang 149: “Những quy tắc này sau đó phải được tháo gỡ vì sự phát triển của đứa trẻ”

Nguyên văn: “These regulations must then be rescued at the cost of the child’s development”.

Ý là: “Khi đó, những luật lệ này phải được cứu vớt, với cái giá phải trả là sự phát triển của trẻ”