Sau khi tìm hiểu quá khứ và tương lai của nhân loại qua hai cuốn sách gây tiếng vang là Sapiens và Homo deus, Yuval Noah Harari đi sâu vào các vấn đề “ngay tại đây” và “ngay lúc này”, tức các sự kiện hiện tại và tương lai gần nhất của xã hội loài người. Những triển vọng đầy hứa hẹn của công nghệ sẽ được đưa ra bàn luận bên cạnh những hiểm họa như “đứt gãy” do công nghệ gây ra, việc kiểm soát thế giới bên trong dẫn tới sự sụp đổ của hệ thần kinh hay “tự do trong khuôn khổ”. Chính trị và tôn giáo có còn bắt tay nhau như trong quá khứ hay sẽ thao túng con người theo những cách riêng rẽ, mới mẻ hơn? Và những vấn đề toàn cầu ấy liên quan mật thiết tới hành vi và đạo đức của từng cá nhân riêng lẻ như thế nào? Xét cho cùng, những thách thức lớn nhất và những lựa chọn quan trọng nhất của ngày nay là gì? Ta cần chú ý đến điều gì? Ta nên dạy con cái ta những gì? “Cuộc khủng hoảng sinh thái đang lấp ló, mối đe dọa của các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt [] và sự trỗi dậy của các công nghệ đột phá mới” là những nỗi lo không của riêng ai; và Harari sẽ đồng hành cùng bạn trên con đường bóc tách từng vấn đề một cách thấu đáo.
Xem thêm

TL;DR: Nếu bạn chưa đọc "Sapiens: Lược sử loài người", thì hãy lập tức đọc nó đi.
Nếu bạn vẫn muốn đọc cuốn này, thì có thể bạn sẽ hơi thất vọng một chút đó, nhưng nó vẫn đáng để bạn dành thời gian để đọc! "Sapiens: Lược sử loài người" của Harari là cuốn sách hay nhất và có sức ảnh hưởng nhất mà tôi biết. Nhiều người nói rằng cuốn sách này không xứng đáng với danh tiếng mà "Sapiens" mang lại cho tác giả, tôi cho rằng họ nói đúng đó. Đây là một cuốn sách loại 3 của Harari. Nhưng dù là loại 3 của Harari, nó vẫn thuộc loại 1. Cuốn sách không khiến bạn lay chuyển suy nghĩ hay tạo cảm hứng như cuốn "Sapiens", nhưng nó vẫn đáng để bạn đọc thử. Harari cứ luẩn quẩn từ chủ đề này sang chủ đề khác, ông nói về khá nhiều khía cạnh của xã hội ngày nay một cách chung chung. Nó khá là chán và mệt mỏi kiểu như phải nghe một bạn học sinh giỏi nào đó trong lớp lảm nhảm về lịch sử hay văn hóa phương Tây á. Bởi vì người dẫn dắt trong cuộc khảo sát là Harari, cuốn sách này đã đập tan một số định kiến, giới thiệu khá nhiều ý tưởng và dẫn bạn đến những bài đọc có giá trị trong tương lai.

21 Bài học cho Thế kỷ 21 cung cấp nhiều kiến thức đáng suy ngẫm và các khái niệm thú vị, nhiều bài học đã và đang được triển khai trong tương lai gần. Sự phát triển không ngừng của công nghệ, bao gồm trí tuệ nhân tạo (AI), khối lượng thông tin khổng lồ mà chúng ta tiếp nhận hàng ngày và những ý tưởng truyền thống mà chúng ta thường nắm giữ về tôn giáo và chính trị đều tác động đáng kể đến thế giới. Các chương về AI, chủ nghĩa dân tộc và chống khủng bố đặc biệt thú vị. “Thay vì con người cạnh tranh với AI, họ có thể tập trung vào việc phục vụ và tận dụng AI. Ví dụ, việc thay thế phi công con người bằng máy bay không người lái đã loại bỏ một số công việc nhưng lại tạo ra nhiều cơ hội mới trong bảo trì, điều khiển từ xa, phân tích dữ liệu và an ninh mạng. Các lực lượng vũ trang Hoa Kỳ cần 30 người để vận hành mọi máy bay không người lái Predator hoặc Reaper bay qua Syria, trong khi việc phân tích thông tin thu thập được sẽ chiếm ít nhất 80 người nữa”. cuốn sách này khô khan và tôi thấy mình mất hứng thú ở nhiều điểm. Tôi thực sự đánh giá cao trí tuệ của Harari - 21 Bài học cho Thế kỷ 21 là một cuốn sách rất sâu sắc.

Tôi đã đọc tất cả sách của Harari và tôi thực sự thích anh ấy với tư cách là một nhà tư tưởng và một nhà văn. Cuốn sách này tuyệt vời theo cách tất cả các cuốn sách của anh ấy đều tuyệt vời và có sai sót ở những cuốn còn lại. Viết nên lịch sử thế giới, trả lời ý nghĩa cuộc sống và đề xuất con đường hướng tới Thế kỷ 22 là một hành động đầy tham vọng táo bạo và cũng là sự ngạo mạn. Anh ấy chắc chắn không làm tất cả những điều đó, nhưng hành động cố gắng đọc rất thú vị. Rất nhiều dự đoán của ông về tương lai nghe giống như tưởng tượng và khoa học viễn tưởng, nhưng như ông thừa nhận, bất cứ ai cố gắng tưởng tượng về tương lai mà không có vẻ giống một nhà văn khoa học viễn tưởng chắc chắn là sai. Điều đó không sao cả, nhưng đối với tôi, một số dự đoán có vẻ khá xa vời. Điểm mạnh lớn nhất của cuốn sách là chiều rộng và chiều sâu mà ông sử dụng để trình bày rõ ràng vấn đề. Điểm yếu cơ bản của cuốn sách là giải pháp (thiền) của ông thậm chí không đạt được kết quả như ý. Ở phần cuối, anh ấy nghe có vẻ khá hư vô khi tháo dỡ từng câu chuyện ""ý nghĩa của cuộc sống". Điều đó không sao cả và có lẽ anh ấy thực sự muốn chúng ta ngừng giả vờ rằng có một cái như vậy. Nhưng nếu cuốn sách nói về những bài học (số nhiều) trong cả thế kỷ, tôi sẽ muốn xem thêm một số bài học nữa. Có lẽ giảm bớt đau khổ hoặc tăng cường lòng trắc ẩn? Ý tôi là, tôi từ chối xem xét một thế giới sẽ bị kiểm soát bởi tình trạng quá tải của robot, trong đó cách duy nhất để tồn tại là đếm hơi thở của chúng ta.

"Thay đổi là hằng số duy nhất."""Tôi có thể tự do tạo ra pháp của riêng mình.""Cuốn sách này là một cuốn sách thú vị, hấp dẫn, khai sáng, giải phóng, đáng sợ và thú vị! Tâm lý của Homo sapiens...21 Bài học cho thế kỷ 21 của Yuval Noah Harari là tất cả về quan điểm về những gì đang xảy ra ngay bây giờ và sự rõ ràng về những thách thức lớn nhất và những lựa chọn quan trọng. Cuốn sách này đề cập đến nhiều chủ đề, từ Vỡ mộng, Chiến tranh, Chính trị đến Thiền định. Homo sapiens chỉ là hạnh phúc của con người ít phụ thuộc vào điều kiện khách quan mà phụ thuộc nhiều hơn vào sự mong đợi của chính chúng ta. Những bài học này không đưa ra câu trả lời chính xác cho những thách thức mà tập trung hơn vào việc giúp chúng ta suy nghĩ, nghiên cứu sâu hơn và chuẩn bị cho sự "thay đổi" "". Sự thật là sự thật chưa bao giờ được đặt lên hàng đầu trong chương trình nghị sự của Homo sapiens. Nhưng sự thật là, mọi thứ bạn từng trải qua trong cuộc sống đều nằm trong cơ thể và tâm trí của chính bạn. Mặc dù, về tổng thể, cuốn sách tập trung vào điều quan trọng những thách thức xã hội, kinh tế và chính trị, nội dung sâu sắc và kích thích hơn nhiều.""Chính ngón tay con người chúng ta đã viết Kinh thánh, Kinh Qur'an, Vedas và chính tâm trí của chúng ta đã tạo ra sức mạnh cho những câu chuyện này." ""Nếu bạn chứng ngộ được pháp của mình, thì dù con đường có khó khăn đến đâu, bạn vẫn có được sự an tâm và giải thoát khỏi nghi ngờ."

Yuval Noah Harari, tác giả cuốn 'Sapiens', cuốn sách nhìn về lịch sử nhân loại và 'Homo Deus', cuốn sách hướng tới tương lai, đã trở lại với '21 bài học cho thế kỷ 21', một cuốn sách khám phá rất nhiều vấn đề thời nay. Vì tôi rất thích hai cuốn sách trước của anh ấy nên tôi rất hào hứng đi sâu vào bộ sưu tập này để xem nó sẽ so sánh như thế nào. Cũng dễ tiếp cận như những trang khác, nó thảo luận về các vấn đề thời sự quan trọng như tin tức giả, nhập cư, khủng bố và biến đổi khí hậu, chỉ nêu một số vấn đề. Tôi nhận thấy mỗi chủ đề đều cung cấp lượng chi tiết vừa phải mà không khiến người đọc choáng ngợp, một hành động cân bằng tốt nếu có! Mỗi chương đều nối tiếp nhau một cách tuyệt vời và bên cạnh các chủ đề khác nhau là rất nhiều trích dẫn. Không còn nghi ngờ gì nữa, Harari là một nhà văn xuất sắc và tại đây anh đã nghiên cứu tỉ mỉ từng “bài học”. Chắc chắn có rất nhiều tài liệu kích thích tư duy trong cuốn sách này và tôi có thể tưởng tượng rằng nó sẽ được rất nhiều người quan tâm. Đây rất có thể sẽ là một cuốn sách bán chạy khác! Với khối lượng công việc khó khăn đã bỏ ra và sự trung thực mà nó mang lại, nó chắc chắn xứng đáng được như vậy. Xin cảm ơn Jonathan Cape vì ARC. Tôi không bắt buộc phải đăng bài đánh giá và tất cả những suy nghĩ và ý kiến được bày tỏ đều là của riêng tôi.

Thích hợp và xuất sắc! Tôi cũng đã cảm thấy, khá thường xuyên, tôi nên nói, và hơn thế nữa kể từ khi tôi trở thành mẹ, rằng mọi thứ đang xảy ra trên thế giới đều quá sức chịu đựng và để đưa ra những quyết định tốt hơn cho cuộc sống của tôi và gia đình tôi, tôi cần phải hiểu nhiều hơn về tôi là ai và những gì đang xảy ra trên thế giới. Chúng ta đã đến thời điểm mà có quá nhiều điều đang xảy ra khi chúng ta nói đến mức không thể hiểu được mọi thứ, thậm chí không thể chọn được những điều mà tôi nên chú ý hơn và những ưu tiên của chúng trong cuộc sống của chúng ta. Phần lớn cảm giác này đã tăng lên cùng với -một lần nữa- lượng thông tin mà chúng ta có thể truy cập. Tôi rất biết ơn Yuval Harari vì đã bắt tay vào dự án này. Mặc dù anh ấy là người viết nhưng thực ra đó là một dự án của những người cùng chia sẻ cảm xúc này. Một trong những lý do khiến tôi yêu sách đến vậy là vì chúng giống như những tấm gương: thông qua chúng và lời nói của rất nhiều cuốn sách, tôi hiểu thêm về bản thân và thế giới. Và nhiệm vụ này, sẽ kết thúc vào lúc tôi trút hơi thở cuối cùng, rất quan trọng đối với tôi vì nó giúp tôi hiểu được cảm giác và mong muốn của mình để tôi có thể đưa ra những quyết định trong cuộc đời mình, từ những điều nhỏ nhất cho đến những cái lớn hơn, những cái khiến tôi thay đổi hướng đi và trải nghiệm những điều hoàn toàn mới mẻ. Bạn không nhất thiết phải đồng ý với tất cả các quan điểm của Harari nhưng tất cả chúng đều có liên quan. Anh ấy thực sự có thể mổ xẻ các ý tưởng và trình bày chúng một cách tự nhiên, đó là một món quà. Những ý tưởng được đưa ra trong cuốn sách này rất sâu sắc, hợp lý, có quan tâm và mở mang tầm mắt. Tôi cũng rất vui vì tôi đã học được về những điều nằm ngoài phạm vi của mình, những điều quan trọng cần xem xét. Tôi đánh giá cao điều này cho tất cả mọi người.

Cuốn sách này mang tính chính trị rất nhanh và đó không phải là lý do tại sao tôi chọn nó. Vì vậy tôi đã không uống hết nó... không phải tách trà của tôi. Khi tác giả bắt đầu chỉ trích Brexit, Trump và sau đó đề xuất thu nhập cơ bản phổ quát - cho cả thế giới. Ông ám chỉ AI và máy tính sẽ thay thế hầu hết công nhân và công nhân về cơ bản sẽ trở nên không quan trọng. Trên thực tế, anh ấy ủng hộ công nghệ và gần như mong muốn nó sẽ thay thế con người. Ông còn đi xa hơn khi nói rằng các thuật toán máy tính có thể/nên thay thế cảm xúc và trực giác không chỉ trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta--- mà còn trong cách chúng ta bị chi phối. Ông sử dụng ý kiến ​​của các "học giả" để nói rằng các quyết định bầu cử không nên được người dân bình chọn hàng ngày mà thay vào đó là các chuyên gia. Một điều tôi học được từ những người được gọi là chuyên gia: họ có mục đích riêng và toàn những thứ vớ vẩn. Lấy làm tiếc. Tôi không thể. Đồng ý. Với. Cái này. Tác giả. Lịch sử chứng minh rằng Chủ nghĩa xã hội chỉ hoạt động cho đến khi bạn hết tiền của người khác và sau đó nó sẽ trở nên tồi tệ đối với tất cả mọi người - trong nhiều năm tới. Tất cả những điều này nghe có vẻ giống như cách Đảng Dân chủ nói nước đôi để điều hành cuộc sống của chúng ta và đẩy tất cả mọi người trừ giới tinh hoa, chính trị gia và những người đầu trứng vào tình trạng cơ bản nhất của sự tồn tại nghèo khó để bị cai trị và lãng quên. Tôi chỉ nghe ba chương trong số này những dự đoán/kỳ vọng của anh ấy và quyết định rằng nó nghe giống như cuốn 1984 của Orwell. Một thế giới mà tôi không muốn sống trong đó. Ý kiến của tôi về cuốn sách này... thật nhảm nhí.

Chúng ta đã học về quá khứ từ Sapiens. Chúng ta đã biết về tương lai từ Homo Deus. Và trong 21 Bài học cho Thế kỷ 21, chúng ta nắm lấy NGAY BÂY GIỜ. Thật khó để diễn tả sự phấn khích và ngưỡng mộ của tôi đối với cuốn sách này. Giống như những cuốn sách trước, chắc chắn nó sẽ không làm bạn thất vọng. 21 bài học bao gồm nhiều chủ đề thú vị về sự thật và việc chúng ta là loài hậu sự thật cũng như việc một số tin tức giả chỉ tồn tại được 700 năm... Tại sao mọi người thực sự không hiểu AI và những gì chúng ta có thể gặp phải. Không phải chiến tranh chống lại máy móc mà về cơ bản là cuộc nội chiến của con người. Làm thế nào bạn có thể không có việc làm khi lớn lên và bạn không nên nghe lời cha mẹ vì có thể họ không biết gì hơn bạn. Có lẽ, không giống như Sapiens và Homo Deus, cuốn sách này đã không làm tôi sốc và thay đổi cách tôi nhìn thế giới. 21 Bài học cho Thế kỷ 21 rất sâu sắc và chủ yếu đặt ra câu hỏi về các xu hướng lớn trên toàn cầu. Điều này cũng mang tính cá nhân hơn nhiều khi Harari đặt câu hỏi về đạo Do Thái và thảo luận cởi mở về việc anh ấy kết hôn với một người đàn ông cũng như hành trình cá nhân của anh ấy về cách anh ấy hiểu được thực tế thông qua thiền định chẳng hạn. Tôi có thể nói gì. Tôi hết lòng giới thiệu cuốn sách này, mặc dù có lẽ sau khi đọc Sapiens và Homo Deus vì nó sẽ có ý nghĩa hơn nhiều và vì cả hai tác phẩm này thường được nhắc đến ở đây. Vấn đề duy nhất của tôi là tôi muốn nhiều hơn nữa. Khi nào cuốn sách tiếp theo sẽ ra mắt? Tôi cần nó ngay bây giờ.

Cuốn sách khá tốt! Không tồi, không bình thường, và cũng không đặc biệt! Một nửa cuốn sách thậm chí không mới; nó chỉ lặp lại những điều rất được biết về các câu chuyện siêu nhiên và cách chúng được tạo ra bởi con người và những gì lịch sử kể lại về chúng. Nửa còn lại là ý kiến của tác giả về một số chủ đề thách thức của thời đại chúng ta. Cuốn sách chủ yếu là kỹ thuật nhưng đồng thời, nhiều lập luận lại được để lại mà không có bằng chứng hoặc trích dẫn. Cuốn sách đầy ảo tưởng về "Học máy" và "Công nghệ sinh học" trong khi tôi tin rằng tác giả có vẻ hơi xa lạ với những xu hướng tương lai có thể của những lĩnh vực đó và các loại hình toán học khác. Ý kiến phóng đại về tương lai của khoa học, đặc biệt là những lĩnh vực tiên tiến như vậy, có thể được thực hiện từ một quan điểm khoa học sâu sắc hơn. Cũng có một số lập luận yếu ớt và nhảy ra kết luận không hợp lý; ví dụ như "Sự nóng lên" từ chương Giáo dục, "Disney mất niềm tin vào ý thức tự do" từ khoa học viễn tưởng, và quan trọng nhất là mọi thứ trong chương "Sự ngu dốt". Tôi thực sự thích chương "Ý nghĩa". Nó đã đề cập đến một số vấn đề tư tưởng quan trọng nhất của thế kỷ 21 một cách rõ ràng và sâu sắc. "Khủng bố" cũng là một chương tuyệt vời và đã giúp tôi hiểu nhiều hơn về chủ đề và thực sự khiến tôi đọc thêm về hiện tượng đó. "Tín ngưỡng" cũng là mới và đáng chú ý. Tổng cộng, cuốn sách này hoàn toàn đáng đọc.

Khi tôi xem cuốn sách thứ ba của Harari, tôi có một số lo lắng. Và tại sao lại nhanh như vậy? Quả thực phần đầu tiên của "21 Bài học cho Thế kỷ 21" rất đáng sợ nếu không muốn nói là rất tệ. Nó đầy lo lắng và tôi không chắc nó dựa trên sự thật hay thậm chí là sự thật như những cuốn sách trước của anh ấy… Quả thực phần đầu tiên này thậm chí còn gây hiểu lầm vì khi tôi đọc “Sapiens khám phá quá khứ, Homo Deus khám phá tương lai và 21 bài học khám phá hiện tại” trên bìa sách, tôi phát hiện ra phần đầu tiên nói về tương lai đáng sợ có thể xảy ra dựa trên trí tuệ nhân tạo và công nghệ sinh học. Nhưng đây là tương lai chứ không phải hiện tại. May mắn thay, tôi đã tìm lại được Harari mà tôi thích ở đầu phần II. Trong chương 5, Cộng đồng, anh ấy cho thấy rằng chúng ta là những sinh vật thực, vật chất, không phải ảo, tăng cường. Trong chương 6, Nền văn minh, ông đấu tranh chống lại khái niệm xung đột giữa các nền văn minh. “Có một nền văn minh trên thế giới” là phụ đề. Vì vậy, hãy để tôi trích dẫn Harari ở đây [Trang 94-5]Quan trọng hơn, sự tương tự giữa lịch sử và sinh học làm nền tảng cho luận điểm 'sự xung đột giữa các nền văn minh' là sai. Các nhóm người - từ các bộ lạc nhỏ đến các nền văn minh lớn - về cơ bản đều khác với các loài động vật, và các xung đột lịch sử rất khác với các quá trình chọn lọc tự nhiên. Các loài động vật có bản sắc khách quan tồn tại qua hàng nghìn, hàng nghìn thế hệ. Việc bạn là tinh tinh hay khỉ đột phụ thuộc vào gen của bạn hơn là niềm tin của bạn và các gen khác nhau quy định các hành vi xã hội khác nhau. Tinh tinh sống thành từng nhóm hỗn hợp giữa con đực và con cái. Họ tranh giành quyền lực trong việc xây dựng liên minh gồm những người ủng hộ từ cả hai giới. Ngược lại, ở khỉ đột, một con đực thống trị duy nhất thiết lập một hậu cung gồm các con cái và thường trục xuất bất kỳ con đực trưởng thành nào có thể thách thức vị trí của nó. Tinh tinh không thể áp dụng cách sắp xếp xã hội giống khỉ đột; khỉ đột không thể bắt đầu tự tổ chức như tinh tinh; và theo những gì chúng ta biết chính xác thì các hệ thống xã hội giống nhau đã đặc trưng cho tinh tinh và khỉ đột không chỉ trong những thập kỷ gần đây mà trong hàng trăm nghìn năm. Bạn không tìm thấy điều gì giống như vậy ở con người. Đúng, các nhóm người có thể có những hệ thống xã hội riêng biệt, nhưng những hệ thống này không được xác định về mặt di truyền và chúng hiếm khi tồn tại lâu hơn một vài thế kỷ. Hãy nghĩ đến người Đức thế kỷ 20 chẳng hạn. Trong vòng chưa đầy một trăm năm, người Đức đã tự tổ chức thành sáu hệ thống rất khác nhau: Đế chế Hohenzollern, Cộng hòa Weimar, Đế chế thứ ba, Cộng hòa dân chủ Đức (còn gọi là Đông Đức cộng sản), Cộng hòa Liên bang Đức (còn gọi là Tây Đức), và cuối cùng là nước Đức thống nhất dân chủ. Tất nhiên, người Đức vẫn giữ ngôn ngữ và tình yêu của họ với bia và xúc xích. Nhưng liệu có bản chất độc đáo nào đó của nước Đức giúp phân biệt họ với tất cả các quốc gia khác và điều đó vẫn không thay đổi từ Wilhelm II đến Angela Merkel? Và nếu bạn nghĩ ra điều gì đó, thì nó cũng đã có cách đây 1.000 năm hay 5.000 năm trước? Một bài viết ngắn khác nối tiếp bài viết đầu tiên của tôi về cuốn sách mới của Harari, 21 Bài học cho Thế kỷ 21. Harari rõ ràng là một nhà tư tưởng rộng rãi, sâu sắc và ấn tượng. Trong khi tôi hơi lo lắng về những chương đầu tiên của anh ấy thì những chương giữa lại rất hay. Tôi sẽ cho bạn một vài ví dụ dưới đây. Nhưng trước tiên hãy xem phụ đề của tất cả 21 bài học này:Phần I: Thử thách công nghệ 1. Vỡ mộng – Sự kết thúc của lịch sử đã bị trì hoãn 2. CÔNG VIỆC – Khi lớn lên, bạn có thể không có việc làm 3. TỰ DO – Dữ liệu lớn đang theo dõi bạn 4. BÌNH ĐẲNG – Ai sở hữu dữ liệu sẽ sở hữu tương lai Phần II: Thử thách chính trị 5. CỘNG ĐỒNG – Con người có thân thể 6. VĂN MINH – Chỉ có một nền văn minh trên thế giới 7. CHỦ NGHĨA QUỐC GIA – Các vấn đề toàn cầu cần có câu trả lời mang tính toàn cầu 8. TÔN GIÁO – Chúa hiện đang phục vụ quốc gia 9. DI CƯ – Một số nền văn hóa có thể tốt hơn những nền văn hóa khác Phần III: Tuyệt vọng và Hy vọng 10. KHỦNG HOẢNG – Đừng hoảng sợ 11. CHIẾN TRANH – Đừng bao giờ đánh giá thấp sự ngu ngốc của con người 12. KHIÊM TÚC – Bạn không phải là trung tâm của thế giới 13. THIÊN CHÚA – Đừng lấy danh Chúa một cách vô ích 14. CHỦNG THÁI – Thừa nhận cái bóng của mình Phần IV: Sự thật 15. SỰ NGỪNG – Bạn biết ít hơn bạn nghĩ 16. CÔNG LÝ – Ý thức về công lý của chúng ta có thể đã lỗi thời 17. SAU SỰ THẬT – Một số tin giả tồn tại mãi mãi 18. KHOA HỌC VIỄN THÔNG – Tương lai không phải như những gì bạn thấy trong phim Phần V: Khả năng phục hồi 19. GIÁO DỤC – Thay đổi là hằng số duy nhất 20. Ý NGHĨA – Cuộc sống không phải là một câu chuyện 21. THIỀN – Chỉ cần quan sát Trong chương thứ 14, chủ nghĩa thế tục, ông sử dụng một vài từ khóa rất khai sáng. Nếu làm bạn bối rối, bạn sẽ cần phải đọc cuốn sách của anh ấy. Chủ nghĩa thế tục được xác định bởi một tập hợp các giá trị mạch lạc: sự thật, lòng nhân ái, bình đẳng, tự do, lòng dũng cảm và trách nhiệm [Trang 203-14]. Trong chương tiếp theo, Sự ngu dốt, anh ấy có một phân tích rất thú vị về sức mạnh và sự thật: Rất khó để khám phá ra sự thật khi bạn đang thống trị thế giới. Bạn quá bận rộn. Hầu hết các thủ lĩnh chính trị và ông trùm kinh doanh luôn phải chạy trốn.Tuy nhiên, nếu bạn muốn đi sâu vào bất kỳ chủ đề nào, bạn cần rất nhiều thời gian và đặc biệt là bạn cần có đặc quyền được lãng phí thời gian. Bạn cần thử nghiệm những con đường không hiệu quả, khám phá những ngõ cụt, tạo khoảng trống cho những nghi ngờ và buồn chán. Nếu bạn không thể lãng phí thời gian – bạn sẽ không bao giờ tìm thấy sự thật. Bạn cần phải lãng phí rất nhiều thời gian ở vùng ngoại vi – chúng có thể chứa đựng một số hiểu biết sâu sắc mang tính cách mạng, nhưng chúng hầu hết chứa đầy những phỏng đoán thiếu hiểu biết, những mô hình bị vạch trần, những giáo điều mê tín và những thuyết âm mưu lố bịch. Do đó, các nhà lãnh đạo bị mắc kẹt trong một mối ràng buộc kép. Nếu họ ở trong trung tâm quyền lực, họ sẽ có cái nhìn cực kỳ méo mó về thế giới. Nếu họ mạo hiểm bước ra ngoài lề, họ sẽ lãng phí quá nhiều thời gian quý báu của mình.