Sinh lão bệnh tử – đó là những thứ mà đời người ai cũng phải trải qua. 11 quyển sách hay về cái chết này tiếp thêm sức mạnh và giúp chúng ta tận hưởng cuộc sống khi còn có thể, cũng như xua tan nỗi sợ liên quan đến cái chết.


1. Hiểu Về Sự Chết

Là cuốn sách miêu tả tường tận về cái chết, chính xác hơn là tiến trình dẫn đến cái chết. Tác giả chọn viết về sáu loại bệnh phổ biến, với những đặc điểm được xem là đặc trưng cho tiến trình mà ai trong đời cũng phải trải qua một lần.

Bản tính của con người là tò mò. Tò mò về cái chết, nhưng lại sợ phải chết. Âu cũng là dễ hiểu khi các nhà thơ, nhà văn thường viết về cái chết, nhưng hiếm khi chứng kiến nó, còn các bác sỹ và y tá thấy nó thường xuyên thì lại hiếm khi viết về nó.

Xem thêm

Chết thì ai cũng sợ, nhưng tò mò chính là thứ giúp ta vượt qua nỗi sợ để tìm hiểu về nó. Với những ai mong muốn được hiểu về cái chết, thì cuốn sách "Hiểu về sự chết" của tác giả Sherwin B. Nuland là một lựa chọn hoàn hảo. Với sáu căn bệnh phổ biến nhất dẫn đến cái chết, tác giả giải thích cho ta nguyên nhân, diễn biến dẫn đến sự sụp đổ của các cơ quan, sự ảnh hưởng của nó đến các cơ quan khác nhau, sự tác động của nó về cả thể xác và tinh thần người bệnh, để dẫn đến kết quả là cái chết không thể tránh khỏi. Tất nhiên đây không phải là một cuốn sách y khoa thuần tuý với từ ngữ khô khan, đan xem trong cuốn sách là chính những ví dụ thực tế mà tác giả đã được chứng kiến, cũng như những tâm tư tình cảm của chính tác giả trong quá trình hành nghề mấy chục năm dài. Cuốn sách đơn giản giúp mỗi người có được những kiến thức cơ bản về cái chết, hiểu về nó để cảm nhận được nỗi đau mà nạn nhân của nó đang trải qua, để trân trọng những giây phút cuối cùng được sống bên người thân yêu của mình. Cũng như cuốn sách giúp xoá bỏ đi những hình ảnh kinh điển về cái chết trong “phẩm giá” - điều được tác giả nhiều lần nói tới - để ta có thể nhìn thấy được những ký ức cuối cùng với người thân mà khi kinh hãi hoặc chối bỏ ta vô tình bỏ qua. "Chẳng có gì là phẩm giá trong cái chết cả", “phẩm giá mà chúng ta tìm kiếm trong cái chết phải được tìm thấy trong phẩm giá của cuộc đời mà chúng ta đã sống.”

Nhân sinh vô thường, nào ai biết ngày mai sẽ ra sao? Việc gì đến, chuyện gì đi, rất khó có thể lường trước được… Vạn vật quanh chúng ta, từng giờ từng phút luôn luôn biến đổi theo không gian và thời gian, không có gì tồn tại vĩnh viễn trong cuộc sống. Đó chính là “Vô thường”, nghĩa là không có gì trường tồn mãi mãi. Thân vô thường: Sinh, lão, bệnh, tử, bệnh tật, tai nạn bất thường luôn xảy ra. Tâm vô thường: Lòng tin dễ lung lay, lý tưởng cũng dễ thay đổi. Thời gian vô thường: Đời người thật ngắn ngủi để rồi thoáng chốc hiểu ra một điều được sống thanh thản hưởng chọn niềm yêu thương là điều quý giá. Tiền vô thường: Khi chúng ta ra đời thì cũng đã chẳng có một đồng, khi chết rồi cũng chẳng mang đi được. Có lúc trong tay chúng ta có rất nhiều tiền, đồng thời, vào một ngày đẹp trời nào đó, có thể lại chẳng còn lại 1 xu. Cuộc sống vô thường nào ai biết trước ngày mai Nếu nhìn kỹ lại bản thân thì sẽ thấy là dường như chúng ta ít khi thực sự sống ngay trong giây phút hiện tại, mà thường để tâm trí hồi tưởng về những việc trong quá khứ hoặc suy nghĩ, tính toán tới những chuyện sẽ xảy ra trong tương lai. Trong khi đó, đối diện với người và việc trước mặt, ngay trong hiện tại, thì lại lơ là, không chú tâm, không sống hết mình với giây phút hiện tại. Nhân sinh vô thường, nào ai biết ngày mai sẽ ra sao? Việc gì đến, chuyện gì đi, rất khó có thể lường trước được. Vô thường là sự vĩnh hằng của thế gian, biến đổi là điều thường trực của vạn vật. Nhân sinh cũng lại như thế, thời gian như nước chảy, được mất vô định, họa phúc vô căn, vật đổi sao dời, hết thảy đều không ngừng biến hóa. Thế gian dẫu đẹp con người cũng chẳng thể gắn bó được bền lâu, đến và đi là tùy duyên phận. Nhân sinh tại thế, muôn nẻo đường đời, người gặp vô số, việc có vô vàn. Nhưng có một điều chúng ta không muốn đón nhận, đó chính là sự vô thường của thế gian. Ai đó từng nói: Nuối tiếc là cảm giác thường thấy, cô đơn cũng là điều thường gặp, phải chăng con người sinh ra là để nếm vị khổ trên đời? Đời là vô thường, hạnh phúc mong manh

Cuộc sống là thế đấy, đừng than trách tự làm khổ mình, làm khổ mọi người. Chân lý chính là sự sung sướng và hạnh phúc trong cuộc đời tùy thuộc vào sự thưởng thức nó ra sao. Người hiểu đời rất quý trọng và biết thưởng thức những gì mình đã và đang có, không ngừng phát hiện thêm ý nghĩa của nó để làm cho cuộc sống được thêm vui và giàu ý nghĩa hơn. Hãy tập cho mình thói quen tự tìm niềm vui trong cuộc sống. Hãy tốt bụng với tất cả mọi người, vui vì làm việc thiện. Sớm muộn nhìn lại, đến lúc quá nửa đời người ta đã dành khá nhiều cho sự nghiệp, cho gia đình, cho con cái, bây giờ thời gian còn lại chẳng bao nhiêu nên dành cho mình, sống thế nào cho vui thì sống, việc nào đúng đạo lý thì làm, điều thị phi không thèm nghe và nghĩ ngợi vì nó làm tổn thọ, mình đâu phải sống giả dối đẹp lòng vì ý thích của người khác, nên sống thật với mình. Con người ta chịu đựng, nhẫn nhịn, hóa giải và xua tan nỗi đau đều chỉ có thể dựa vào chính mình. Thời gian là vị thầy thuốc giỏi nhất sẽ xoa dịu mọi vết thương trong cuộc sống. Quan trọng là khi đau buồn bạn chọn cách sống thế nào. Hiểu được vô thường, nhân quả, phải có tấm lòng rộng mở, yêu và biết thưởng thức cuộc sống, biết đủ thì lúc nào cũng được hưởng an vui và hạnh phúc. Hiểu được vô thường, con người sẽ giữ được bình tĩnh trước hoàn cảnh đổi thay bất ngờ trong cuộc đời và thản nhiên trước cảnh ân ái chia ly. Biết vô thường, con người dám hy sinh tài sản, sinh mạng để làm việc nghĩa. Biết vô thường con người mới chán ngán với những thú vui tạm bợ, giảo trá, và sáng suốt đi tìm những cái vui chân thật thường còn. Khi chúng ta có trí tuệ, cương quyết gạt bỏ cái vỏ giả dối, thì tất nhiên cái giá trị chân thật, cái hạnh phúc chân chính sẽ hiện ra. ” Sinh lão bệnh tử “ là quy luật ở đời, không chống lại được. Khi thần chết gọi thì thanh thản mà đi. Cốt sao sống ngay thẳng không hổ thẹn với lương tâm, để lại ý nghĩa tốt đẹp cho đời và cuối cùng đặt cho mình một dấu châm hết thật tròn. Sống ngày nào, biết yêu thương, vui tươi an lạc ngày đó!

Kiểu như chú Trịnh Công Sơn viết: “Nhiều đêm muốn đi về con phố xa. Nhiều đêm muốn quay về ngồi yên dưới mái nhà …” Tâm lý con người là vậy, “đứng núi này trông núi nọ”, khi này khi khác, khi ở phố thì mơ núi mơ sông, khi ở sông ở núi thì muốn về căn hộ chật chội bức bối trong thành phố. Mình xin đi làm lại. Mình nghĩ mình rất may mắn, đi làm đâu cũng được đồng nghiệp và cấp trên “thương”, tạo điều kiện và giúp đỡ nhiều. Mình đã mang cây Hạnh Phúc theo, đặt giữa bàn nơi phòng hành chánh giao ban khoa. Mình quên mất hễ là cỏ cây thì luôn cần nắng cần mưa, và đôi khi cần những cơn bão để cứng cáp trưởng thành. Khi lặng yên đủ lâu chúng ta sẽ hiểu được vì sao hạt sen ở Huế hay miền Trung có vị bùi và chắc hơn hạt sen Đồng Tháp hay miền Tây, và hoa sen cũng đậm màu hơn. Vì ở đó nắng thì khốc liệt, mưa thì dầm dề. Chính hoàn cảnh tạo nên sự khác biệt cho mỗi ngọn cỏ nhành cây và cho chính chúng ta nữa. Có người thấy giông bão thì thoái lui. Có người thấy khổ đau là cần thiết cho chuyển hóa. Và khi được nuôi dưỡng trong phòng máy lạnh, cây Hạnh Phúc của mình trở nên khô héo, trụi cành trụi lá. Ngày rời bệnh viện, mình đã ôm theo cây Hạnh Phúc về nhà. Bảy tháng không quá dài cũng không quá ngắn. Có những con đường, những nơi, những mối quan hệ … chúng ta phải đi, phải đến, phải nếm trải vui buồn chìm nổi mới thấu hiểu. Cuộc đời không phải lúc nào cũng thuận cảnh thuận duyên, nhưng nếu chúng ta biết nhìn với trái tim rộng mở, với lòng biết ơn sâu sắc thì sẽ thấy an yên dù biến động thế nào. Mình để cây Hạnh Phúc vào phía sau nhà rồi quên bẵng đi. Thoắt cái đã bốn tháng trôi qua…