Cuộc đời là của bạn, lựa chọn sống ra sao cũng là cách bạn chọn. Hạnh phúc hay đau khổ bản thân cũng tự gánh lấy. Vậy tại sao bạn lại để ý quá nhiều ánh mắt, ý kiến xung quanh mà quên mất tự hỏi bản thân rằng có bao giờ thật sự hạnh phúc và sống cho bản thân mình chưa? Chìa khóa của một cuộc sống tốt đẹp không phải là hãy quan tâm nhiều lên, mà là quan tâm ít đi, chỉ quan tâm tới điều quan trọng, gần gũi và đáng để bản thân chú ý tới. Cuốn sách Nghệ thuật tinh tế của việc “đếch” quan tâm của Mark Manson sẽ hướng dẫn chúng ta “nhắm mắt lại” và tin tưởng vào con đường ta đã chọn để sống hạnh phúc hơn.
1/ Vòng lặp địa ngục
Nếu như theo đuổi sự tích cực là tiêu cực, thì theo đuổi sự tiêu cực sẽ tạo ra điều tích cực. Những đau đớn mà bạn cố gắng ở phòng tập gym sẽ mang lại một cơ thể cân đối và khỏe mạnh hơn. Thất bại trong kinh doanh sẽ mang lại sự hiểu biết hơn, giúp bạn biết điều gì là cần thiết để thành công.
Cởi mở và thoải mái với bản thân sẽ khiến bạn có được sự tự tin và hấp dẫn hơn trước mọi người. Những khó khăn của việc đối đầu với thực tại sẽ giúp bạn củng cố niềm tin và sự tôn trọng trong các mối quan hệ. Cũng như việc vượt qua nỗi sợ hãi và lo lắng sẽ giúp bạn xây dựng lòng dũng cảm và ý chí kiên cường.
2/ Nghệ thuật tinh tế của việc “đếch” quan tâm
“Đếch” quan tâm không có nghĩa là thờ ơ, mà nó có nghĩa là thoải mái với việc trở nên khác biệt.
Để “đếch” quan tâm tới những khó khăn, trước tiên bạn cần phải quan tâm đến thứ còn quan trọng hơn cả khó khăn.
Dù cho bạn có nhận ra được điều này hay không, thì bạn vẫn luôn lựa chọn quan tâm tới một điều gì đó.
3/ Hạnh phúc đến từ việc giải quyết các rắc rối
Nếu như bạn lảng tránh các vấn đề của mình hay cảm thấy như thể mình không có vấn đề nào hết, nghĩa là bạn đang tự làm cho mình đau khổ. Nếu như bạn cảm thấy mình đang gặp phải những vấn đề không thể giải quyết thì bạn cũng làm khổ mình thôi.
Chúng ta đều có những phương thức của riêng mình để làm tê liệt nỗi đau mà những vấn đề của ta mang lại, với một liều lượng trung bình thì không có vấn đề gì to tát cả. Nhưng ta lảng tránh càng lâu hay đóng băng càng lâu, thì chúng ta sẽ càng đau đớn hơn khi đến cuối cùng vẫn cứ phải đối mặt với những vấn đề của mình.
4/ Lựa chọn nỗi khổ của riêng bạn
Hầu hết mọi người đều muốn có một cuộc mây mưa mỹ mãn và một mối quan hệ tuyệt vời, nhưng chẳng mấy ai nguyện ý trải qua những cuộc đấu khẩu, những lũ yên lặng bối rối, những lúc tổn thương và biến động cảm xúc dữ dội để đạt được điều đó.
Bởi vì hạnh phúc đòi hỏi sự chịu đựng. Nó phát triển từ các vấn đề. Niềm vui có tự mọc ra từ mặt đất như là mấy bông cúc vàng và cầu vồng đâu chứ! Thực ra thì, nói một cách nghiêm túc, sự thỏa mãn và ý nghĩa của cuộc sống chỉ có được thông qua việc lựa chọn và kiểm soát những đau khổ của chúng ta. Dù bạn phải vật lộn với nỗi lo lắng hay sự cô đơn, hay chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế, hay là với một lão sếp khốn nạn làm tiêu tốn mất của bạn đến cả một nửa số thời gian bạn tỉnh táo trong ngày đi nữa, thì giải pháp nằm ở việc chấp nhận và tích cực gắn kết với trải nghiệm tiêu cực đó - không phải là sự lảng tránh, không phải là sự che chở từ nó.
Nỗi đau của ta quyết định thành công của ta. Vấn đề của chúng ta dẫn tới hạnh phúc của ta, đi cùng với việc cải thiện một chút, biến đổi một chút các vấn đề đó.
5/ Bạn cũng chẳng đặc biệt lắm đâu
Sự tự cho bản thân đặc quyền khiến người ta cần phải cảm thấy tốt đẹp về bản thân vào mọi lúc, ngay cả khi phải trả giá bằng những người bên cạnh họ. Và vì những người tự cho mình đặc quyền luôn cần phải cảm thấy tốt đẹp về bản thân, thành ra họ vào việc nghĩ về bản thân.
Sự tự cho bản thân đặc quyền tự nó đóng đinh vào một kiểu bong bóng tự yêu mình, bóp méo bất kỳ điều gì và mọi thứ theo cái cách nhằm củng cố cho nó. Những người tự cho mình đặc quyền nhìn nhận mọi sự kiện trong cuộc đời họ như một sự khẳng định, hoặc một kiểu đe dọa tới sự vĩ đại của bản thân. Nếu có chuyện tốt xảy đến với họ, đó là vì tài ba của họ. Nếu xảy ra chuyện xấu thì đó là bởi có kẻ ghen tị và hãm hại họ. Sự tự cho mình đặc quyền thuyết phục bản thân tin vào bất kỳ thứ gì nuôi dưỡng cái cảm giác ưu việt của họ. Họ giữ cho vẻ tinh thần vững vàng bằng mọi giá, dù cho đôi khi có gây nên bạo hành về thể xác hoặc tinh thần của những người xung quanh.
Những người tự cho mình đặc quyền do họ không có khả năng nhận biết các vấn đề của chính mình một cách cởi mở và thành thật, nên họ cũng không có khả năng cải thiện cuộc đời mình theo cách bền vững và có ý nghĩa. Họ chỉ biết đuổi theo hết sự hưng phấn này đến sự hưng phấn khác và tích tụ ngày càng nhiều sự chối bỏ.
7/ Củ hành tự nhận thức
Chúng ta đều có những “điểm mù” trong cảm xúc. Thường là với những cảm xúc mà ta từng được dạy rằng việc bộc lộ chúng ra là không đúng. Lớp vỏ thứ hai của củ hành nhận thức là khả năng đặt ra câu hỏi tại sao chúng ta lại cảm thấy như vậy trong những cảm xúc cụ thể. Lớp vỏ thứ ba là những giá trị của bản thân ta: Tại sao tôi lại xem đây là thành công/thất bại? Làm thế nào để tôi lựa chọn được cách đánh giá bản thân mình? Tôi đánh giá chính mình và cả những người xung quanh dựa trên tiêu chí nào?
Điều thật sự đúng đắn một cách khách quan về tình thế của bạn không quan trọng bằng việc bạn nhận tình huống ấy như thế nào, bạn lựa chọn việc đánh giá và gán cho nó những giá trị nào. Các vấn đề có thể là không tránh được, nhưng ý nghĩa của những vấn đề ấy thì không. Ta cần phải kiểm soát việc các vấn đề của ta có ý nghĩa gì dựa trên việc ta lựa chọn cách suy nghĩ nào về chúng, về những chuẩn tắc mà ta lựa chọn để đánh giá chúng.
8/ Sự lựa chọn
Chúng ta thường không thể kiểm soát những gì xảy đến với mình. Nhưng mà ta luôn kiểm soát cách thức mà ta lý giải những gì xảy đến với ta, cũng như cách thức mà ta phản ứng lại trước chúng. Dù ta có ý thức về việc nhận biết nó hay không, chúng ta luôn chịu trách nhiệm đối với những trải nghiệm của mình. Thật khó để không làm điều này. Việc lựa chọn không diễn giải các sự kiện trong đời ta thì vẫn là một sự lý giải các sự kiện trong đời ta. Việc lựa chọn không phản ứng lại các sự kiện trong đời mình thì vẫn là một sự phản ứng đối với các sự kiện trong đời. Ngay cả khi bị một chiếc xe xấu xí chẹt phải hay bực bội với một chiếc xe buýt chở đầy học sinh, thì đó vẫn là trách nhiệm của bạn để lý giải ý nghĩa của sự việc ấy và lựa chọn cách phản ứng.
Dù ta có thích như thế hay không, chúng ta vẫn luôn đóng vai trò chủ động trước những gì diễn ra đối với chúng ta và bên trong chúng ta. Chúng ta luôn diễn giải ý nghĩa của mọi thời khắc và mọi sự kiện. Chúng ta luôn luôn lựa chọn các giá trị mà ta dựa vào để sống và các thước đo mà ta dùng để đánh giá mọi điều xảy đến với mình. Thường thì cùng một sự kiện có thể là tốt hoặc xấu, lệ thuộc vào cái thước đo mà chúng ta sử dụng.
Vấn đề là, chúng ta luôn luôn lựa chọn, dù ta có nhận ra điều đó hay không. Luôn luôn.Điều này lại quay trở lại với vấn đề là làm sao mà, trong thực tế, lại có chuyện không bận tâm tới bất cứ điều gì hết. Điều đó là không thể. Tất cả chúng ta đều phải bận tâm tới một thứ gì đó. Không quan tâm tới gì cả vẫn có nghĩa là quan tâm tới một thứ nào đấy.Câu hỏi thật sự ở đây là, Chúng ta lựa chọn quan tâm tới vấn đề gì? Bạn lựa chọn những giá trị nào để đưa ra hành động? Chúng ta lựa chọn thước đo nào để đánh giá cuộc đời mình? Và liệu đó có phải là những lựa chọn tốt— những giá trị đúng đắn và những thước đo đúng đắn?
9/Nghịch lý thất bại/thành công
Sự tiến bộ trong bất kỳ lĩnh vực gì là thứ được tạo ra dựa trên hàng ngàn sai lầm nhỏ, và sự vĩ đại của thành công mà bạn có được là dựa trên số lần bạn thất bại ở một điểm nào đó. Nếu như có ai đó vượt trội hơn so với bạn ở một điểm nào đó, thì đó là bởi vì cô ấy đã thất bại nhiều lần hơn so với bạn. Nếu ai đó kém cỏi hơn bạn, thì là bởi vì anh ta chưa trải qua đủ những bài học đau đớn mà bạn từng đón nhận.
Lảng tránh thất bại là điều mà chúng ta học được ở một thời điểm về sau này trong đời. Tôi cá là phần nhiều đến từ hệ thống giáo dục của chúng ta, thứ luôn đánh giá khắt khe chúng ta dựa trên thành tích học tập và trừng phạt những ai không có được thành tích tốt. Một phần không nhỏ khác đến từ các bậc phụ huynh độc đoán hoặc thích chỉ trích – những người không cho phép con cái họ tự mình làm rộn theo một mức độ bình thường, và thay vì vậy họ lại trừng phạt chúng vì việc thử nghiệm những cái mới hay vì không tuân theo con đường đã được định trước. Và rồi chúng ta còn có cả một hệ thống truyền thông lúc nào cũng ra rả vào tai chúng ta hết tấm gương thành công này đến vì tấm gương công khác, trong khi lại lờ tịt đi hàng ngàn giờ rèn luyện buồn tẻ và chán ngắt mà họ cần thực hiện trước khi đạt tới thành công.
Ở một thời điểm nào đó, hầu hết chúng ta đều đạt tới một vị trí mà ta thấy sợ hãi nếu thất bại, nơi mà ta lảng tránh thất bại một cách đầy bản năng và chỉ bám víu lấy thứ ở ngay trước mắt ta hay những gì mà ta có thể làm tốt.
Điều này giam hãm và kiềm chế chúng ta. Ta chỉ có thể thật sự thành công ở thứ mà ta sẵn lòng thất bại trước nó. Nếu như ta chưa sẵn lòng thất bại, thì ta cũng chưa sẵn sàng để thành công.
Rất nhiều sự sợ hãi trước thất bại xuất phát từ việc lựa chọn các giá trị tệ hại. Giả như, nếu tôi đánh giá bản thân mình dựa trên tiêu chí “Khiến mọi người mà tôi gặp gỡ đều yêu thích tôi,” thì tôi sẽ hoang mang lắm, bởi vì thất bại là chắc chắn 100 phần trăm luôn ấy vì nó lệ thuộc vào hành vi của những người khác, mà không nằm ở chính bản thân tôi. Tôi không nắm quyền kiểm soát trong tay; do đó giá trị bản thân tôi lại phó mặc cho sự phán xét của những người khác.
10/Từ chối khiến cuộc đời bạn tốt đẹp hơn
Quan điểm ở đây là: tất cả chúng ta đều cần phải quan tâm tới một điều gì đó, mới có thể trân trọng một điều gì đó. Và để trân trọng một điều gì đó, chúng ta phải nói không với những thứ không phải là điều gì đó. Để trân trọng X, chúng ta cần phải nói không với những thứ không-phải-X.
Sự chối bỏ này là phần cố hữu và cần thiết cho việc duy trì hệ giá trị của chúng ta, và do đó là bản sắc cá nhân của ta. Chúng ta là những gì mà chúng ta lựa chọn để nói không. Và nếu như chúng ta không từ chối bất kỳ điều gì (có thể là bởi nỗi sợ hãi bản thân chúng ta sẽ bị từ chối bởi điều gì đó), thì chúng ta về cơ bản là hoàn toàn không có nổi bản sắc cá nhân của riêng mình.
Cái khao khát lảng tránh sự chối từ bằng mọi giá, lảng tránh sự đối đầu và mâu thuẫn, cái khao khát nỗ lực để chấp nhận mọi thứ như nhau và để khiến cho mọi thứ gắn kết và hài hoà với nhau, là một dạng thức sâu xa và tinh tế của sự tự cho mình đặc quyền. Những người tự cho mình đặc quyền, bởi vì họ cảm thấy như thể họ xứng đáng được cảm thấy tốt đẹp ở mọi thời điểm, lảng tránh việc từ chối bất cứ điều gì bởi vì làm như vậy có thể sẽ khiến họ hay ai đó cảm thấy thật tệ. Và bởi vì họ từ chối việc từ chối bất cứ điều gì, họ sống một cuộc đời vô giá trị, bị chi phối bởi niềm vui thú, và chỉ biết đến mình. Tất cả những gì mà họ bận tâm tới là duy trì cơn hưng phấn thêm một chút ít nữa, nhằm lảng tránh những sai lầm không thể tránh khỏi của cuộc đời họ, nhằm giả vờ rằng nỗi đau khổ đã biến mất.
Sự từ chối là một kỹ năng sống quan trọng và cốt yếu. Không một ai lại muốn bị mắc kẹt trong một mối quan hệ không mang lại hạnh phúc. Không ai muốn bị mắc kẹt với một công việc mà mình căm ghét và không tin vào nó. Không ai muốn cảm thấy rằng họ không thể nói ra điều mình thật sự muốn nói.
Nhưng mọi người vẫn lựa chọn những điều này. Mọi lúc.
Thành thực là niềm khao khát tự nhiên của con người. Nhưng một phần của việc sở hữu tính trung thực trong cuộc đời chúng ta là thoải mái với việc nói và nghe từ “không.” Theo đó, sự từ chối thực sự khiến cho các mối quan hệ của ta trở nên tốt đẹp hơn và đời sống tình cảm của ta lành mạnh hơn.
11/ Nghệ thuật của việc đếch quan tâm hay bài học về cách tìm ra mục đích phù hợp của cuộc sống
Cuối cùng thì một ngày đẹp giời nào đấy bạn sẽ tạm biệt cõi đời này. Tất cả những người bạn quen biết, sớm hay muộn rồi cũng đều sẽ sang thế giới bên kia. Trong quãng thời gian ngắn ngủi từ nay cho tới lúc bạn qua đời, nếu cứ tiếp tục chạy loanh quanh hết mối bận tâm này đến mối bận tâm khác, thì rốt cuộc tâm trí bạn sẽ rối như một mớ bòng bong và cuối cùng là mọi thứ sẽ chẳng đi đến đâu cả. Bạn cần hiểu được mình, hiểu được mối quan tâm của bản thân thực sự là gì. Muốn thế, cái cần nhất là mạnh mẽ đối diện với những điều về chính bản thân mình mà bạn vẫn luôn che dấu. Đối diện với nó, chấp nhận nó giống như bóc từng lớp củ hành.
Nghệ thuật tinh tế của việc đếch quan tâm là cuốn sách không dạy bạn cách để đạt được điều này hay điều nọ, ngược lại là cách để buông tay. Cách bạn kiểm kê lại những mối quan tâm, chọn lại những gì để khi ngã xuống không còn hối tiếc. Nó dạy bạn không cần “cố” để có cuộc sống thoải mái. Hãy cứ bình thường thôi, và rồi hạnh phúc sẽ đến!
*Lời kết:
Cuộc sống giống như một chiếc áo dài vô cùng đẹp mắt. Bên trong chiếc áo đó có biết bao đường may và những miếng vải chắp vá với nhau không muốn để ai biết, thậm chí còn có cả những con rận bên trong. Thế nhưng dưới sự cố gắng không ngừng, chúng ta vẫn có khả năng chueyenr nó sang chiều hướng tốt đẹp hơn. Chúng ta đều đang đi trên con đường vượt qua chính mình. Cuối cùng không phải là sự đọ sức giữa gió đông và gió tây, mà là thu thập năng lượng trong cuộc sống đầy rẫy những nỗi lo toan vụn vặt, tích góp chúng lại rồi giữ cho riêng mình. Như vậy, bạn mới có thể đối phó với những ngày tháng chán nản, mất niềm tin vào bản thân và cuộc sống ngoài kia, nghĩ không thông mà đột nhiên muốn buông bỏ những cố gắng xưa kia. Phải không ngừng nỗ lực khích lệ bản thân thấy được ánh sáng ló dạng đông, ngày mới bắt đầu, mỉm cười đối diện với cuộc sống.
Review chi tiết bởi: Vi Vi - Bookademy
--------------------------------------------------
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy
Bạn đam mê viết lách, yêu thích đọc sách và muốn lan tỏa văn hóa đọc tới cộng đồng của YBOX.VN? Đăng ký để trở thành CTV Bookademy tại link: http://bit.ly/bookademy_ctv
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy - Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ "Tên tác giả - Bookademy." Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
----------------------------
Hợp Tác Cùng YBOX.VN Truyền Thông Miễn Phí - Trả Phí Theo Yêu Cầu tại